Galerie Collaert
Stenen der wet
haventjes, die Zeeland nog heeft aan de
Oosterschelde het haventje van Roels-
hoek bij Krabbendijke en het haventje
„Rattekaai" bij Rilland-Bath zullen moe
ten verdwijnen in verband met de dijk
verzwaringen van de Oosterschelde en nieu
we methoden voor de afwatering.
Sportvissers en watersporters zullen een
goed heenkomen moeten zoeken. We kunnen
niet ontkennen dat zowel de dijkverhoging
als de afwatering op zichzelf goede zaken
zijn. Maar er worden wel offers voor ge
vraagd! Inderdaad, de wereld wordt „ver
beterd"
Gelukkig blijft er toch nog iets over,
want de watersporthaven van Paal in
Zeeuws-Vlaanderen zal volgens besluit van
de Provinciale Staten een getij-haven zijn.
Maar het is voor Zeeuwen en Zeeland
minnaars wel geboden om voortdurend
waakzaam te blijven in politieke partijen,
landschaps- en milieu-organisaties, vakbon
den, heemkundige kringen, enz. om naar
beste kunnen aanslagen op Zeeland's land
schap, sfeer en eigen karakter zo veel als
mogelijk is af te wenden.
Nog even een leuk berichtje. In het Kanaal
van Gent naar Terneuzen zwemt weer
paling, gezonde paling zelfs, evenals in een
voormalig afvoerkanaal van de AWL, de
Afvalwaterleiding Kanaalzone, dat nu in
beheer is bij Rijkswaterstaat.
Een nieuw koelwaterstation van de Ne
derlandse Stikstofmaatschappij oefent goede
invloed uit op de kwaliteit van het water,
want in dat station voegt men zuurstof
aan het te spuien water toe, eer dat weer
in het kanaal terecht komt. Dit alles tot
heil van vissen en vissers.
Tja, de vooruitgang heeft ook zo haar
goede kanten
Vanaf 4 juni is de gemeente Oostburg
(Zeeuws-Vlaanderen) een nieuwe galerie rij
ker geworden. Het is Galerie Collaert aan
het Sint Eligiusplein 4 te Oostburg.
De galerie wordt gedreven door de kunst
schilder Johannes Kollaard jr en zet hier
mee een oude bekende naam in Vlaanderen
voort, want de eerste Johannes Collaert
verwierf al in 1545 bekendheid met zijn
kopergravures. Vele generaties volgden tot
op de dag van vandaag toe. Tijdens het
bewind van Napoleon is de naam veranderd.
De Collaerts zijn van origine Franse
Hugenoten, die gevlucht zijn uit Frankrijk
en zich vooral rondom Antwerpen geves
tigd hebben en tevens in het Atelier van
Rubens, onder andere namen, hebben ge
schilderd.
Wat is het doel van deze in 1977 op
gerichte Galerie Collaert. Per definitie zou
den we kunnen zeggen: Het stimuleren van
cultuuruitingen. Dit stimuleren, dat vroeger
jammer genoeg een aangelegenheid was van
de enkeling, opnieuw tot leven brengen
in dit gedeelte van ons land.
Wij vinden het geweldig dat sinds enige
jaren een kentering te bespeuren valt in
positieve zin. Niet alleen van overheids
wege wordt getracht de kunstenaars in
materiële zin bij te staan, doch vanuit
het bedrijfsleven, banken en dienstverlenende
instellingen worden eveneens initiatieven
ontwikkeld om voor de kunstenaar een
gunstiger werkklimaat te scheppen.
Een galerie in het algemeen draagt op
diverse manieren een belangrijk steentje bij.
Niet alleen ten opzichte van de kunstenaars,
doch meer nog omdat op deze wijze de
burgerij naar hun werkstukken worden ge
bracht.
Joop Kollaard jr. in zijn atelier.
Het zou cultureel zendings- of missiewerk
van de galeries genoemd kunnen worden.
Dit groeiproces is duidelijk een langzame,
maar door middel van de voorlichting op
lagere en voortgezette scholen, een zeer
wezenlijke zaak.
De openingstijden van de galerie zijn van
maandag t/m zaterdag van 11.00 tot 21.00
uur.
In Zeeland Magazine van mei 1977 staat
op pag. 7 een foto gemaakt door Johan
Berrevoets uit Zierikzee van de „stenen
der wet" in een nis boven de ingang van
de Ned. Herv. Kerk van Baarland. Mis
schien vinden de lezers het interessant om
iets meer over deze stenen te weten.
In zijn „Wandelingen door Zuid- en
Noord-Beveland in den ouden tijd" maakt
J. Ab. Utrecht Dresselhuys melding van
deze stenen. Dat was omtreeks 1833. Onder
de titel steendragen schrijft hij:
„Gij ziet daar naast de deur van het
parochiehuis (d.i. in Baarland) een paar
witte, platte en fleschvormige steenen, door
kettingen aan elkander verbonden. Weleer
vond men ze op meerdere plaatsen. Men
noemde ze steenen van de wet, of ook wel,
en meer eigenaardig, schandsteenen. Zij
waren daar opgehangen ten afschrik van
vrouwen, die zich door hare driften tot
gekijf, vechten, enz. lieten wegslepen. Niet
altijd waren toch de mannen gereed, om
de voor dergelijke misdrijven vastgestelde
geldboete te betalen en in dat geval moes
ten de vrouwen „den steen dragen". Die
straf was oudtijds door alle de Nederlanden
in zwang".
Het parochiehuis was eigenlijk een her
berg, waarvan het gemeentebestuur een
kamer gebruikte. Toen dit huis in 1802
verkocht werd aan Joos Ruishaard bepaal
den zij dat:
„de Regtkamer tot aan de zolder is en
blijft het Eigendom van de Parochie, waar
van de buyten Meuren zijn tot Last van
het Parochie Middel, maar de Binnen Meu
ren met de zolder en balken zijn tot last
van den kooper, ook blijven de twee steenen
nevens de voordeure aan de Parochie"
(Register van transporten, Baarland, Inv.
Lasonder 2488).
Hoewel die stenen in geen eeuwen ge
bruikt waren, vond het gemeentebestuur
ze kennelijk belangrijk genoeg om ze af
zonderlijk in de koopakte te noemen.
Met vriendelijke groeten,
P. A. Harthoorn, 14 Bognor Drive,
Herne Bay, Kent, England.
31
