Oost-Zeeuws-Vlaanderen
en het „Land van Waas"
Willem Melis, voorzitter van het Eko-
nomisch komitec voor het Waasland en
schepen (wethouder) van financiën en eko-
nomie van de stad St. Niklaas noemt zich
zelf een Waaslands patriot en is in hart
en nieren overtuigd van de eenheid van
Oost-Zeeuws-Vlaanderen en het Waasland.
„Eertijds" zegt hij, „vormden het Waasland
en Oost-Zeeuws-Vlaanderen onverbreekbaar
verbonden in de grond één schiereiland,
dat slechts toegankelijk was vanuit Gent.
Voor de eerste wereldoorlog had die
verbondenheid overigens veel meer te be
tekenen dan nu en dit om ekonomische
redenen. Er was geen BTW en er waren
geen overdrachttaksen. Alleen werd er wat
aan dierensmokkel gedaan. Voor het overige
vormden het Waasland en Oost-Zeeuws-
Vlaanderen een geheel waarin de mensen
op elkaar aangewezen waren. Zowel het
een als het ander lagen verwaarloosd in
uithoeken van beide landen, ver verwijderd
van Brussel en van Den Haag."
Dat Oost-Zeeuws-Vlaanderen vandaag de
dag zich nog sterk aangewezen voelt op
het Waasland en Vlaanderen onderlijnde
de vorige burgemeester van Hulst enkele
jaren geleden in volle raad toen hij zei:
„Wij hebben een venster naar Nederland
over de Westerschelde, maar hebben een
open deur naar het land van Waas en
Vlaanderen."
Want nog is de drang tussen beide
gebieden, Oost-Zeeuws-Vlaanderen en het
Waasland, reëel. Groot is het aantal Belgen
uit het Waasland die soms dagelijks naar
Hulst gaan en even groot is het aantal
Nederlanders uit Oost-Zeeuws-Vlaanderen.
die met de regelmaat van een klok St.
Niklaas bezoeken.
Opmerkelijk daarbij is dat de Zeeuwen,
zoals dat in andere delen van Nederland
(nog) wel eens het geval is, geen mcerder-
heidscomplex hebben tegenover de Vlamin
gen. In de grensgebieden spreekt men ove
rigens dezelfde dialekten. Oost-Zeeuws-
Vlaanderen en het Waasland vormen ove
rigens hetzelfde geografisch en geofysisch
geheel.
Ook de bestaande verenigingen werken
er nauw samen zoals de Oudheidkundige
Kring van het Land van Waas en het Hulster
Ambacht. Bovendien is er de gemeenschap
pelijke Reinaertkultus. Ruim 30 leerlingen
aan de Akademie voor Schone Kunsten te
St. Niklaas komen uit Oost-Zeeuws-Vlaan-
deren. Hun werken worden bij gelegenheid
in Hulst tentoongesteld.
Binnen afzienbare tijd wil men tussen
Oost-Zeeuws-Vlaanderen en het Land van
Waas een overlegorgaan creëren dat aktief
wil zijn op het gebied van de ruimtelijke
ordening, de milieubescherming en samen
werking op andere gebieden.
De heer Melis zou overigens willen dat
het weer zover zou kunnen komen dat
grensoverschrijdende interkommunales
zoals die er vroeger zijn geweest weerom
zouden kunnen worden opgericht. Een Bel
gische wet 1922 verhindert momenteel echter
de oprichting ervan.
Wat voor de heer Melis vanzelfsprekend
is, is dat men moet komen tot de gemeen
schappelijke aanpak van de ekonomische
problemen van de linker Schelde-oever. Er
moet eenheid komen in het grondbeheer en
eenheid in de industriële uitbouw van het
linkcroevergebied.
Zowel in Oost-Zeeuws-Vlaanderen als in
het Waasland moeten de problemen op
dezelfde wijze worden aangepakt.
Op toeristisch gebied wordt momenteel
ijverig gewerkt aan het uitstippelen van een
gemeenschappelijke Reinaertrcute die loopt
van Hulsterloo naar Destelbergen.
Een nieuwe weg die de E3 te St. Niklaas
met Oost-Zeeuws-Vlaanderen verbindt, is
momenteel ter studie. Het zou een vier-
baansweg worden.
Door een en ander zou een gebied dat
tijdens de twee wereldoorlogen hermetisch
afgesloten was en hermetisch van elkaar
gescheiden eens en voor goed ontsloten
worden en een draaischijf in Europa worden.
Willem Melis hoopt dat zo spoedig mo
gelijk ook een voorstel van de voorzitter
van het Vlaams Ekonomisch Verbond zou
worden aanvaard dat er toe strekt voor
beide landen gemeenschappelijke ambtena
ren aan te duiden die het grensverkeer
autonoom beheren en administreren in op
dracht van beide regeringen.
Voor Willem Melis is het inderdaad dui
delijk dat slechts aan doeltreffend grens
beleid kan worden gedaan wanneer dit
gecoördineerd wordt door terzake bevoegde
en autonome ambtenaren.
Zover zijn we inmiddels evenwel nog niet,
maar wel staat het vast dat opnieuw tus
sen Oost-Zeeuws-Vlaanderen en het Waas
land een samenwerkings- en zelfs hereni
gingsproces aan de gang is, zoals dit
overigens slechts natuurlijk is tussen deze
twee gebieden, die zoals de heer Melis
het zegt, „één zijn in de grond".
Inderdaad hebben slechts historische toe
valligheden beide delen van eenzelfde ge
bied gescheiden; een scheiding die door
twee wereldoorlogen nog werd geaccen
tueerd.
Maar we gaan nieuwe tijden tegemoet.
Tijden van een éénwordend Europa en tij
den van toenemende integratie.
Ook voor het Waasland en Oost-Zeeuws-
Vlaanderen liggen hier nieuwe mogelijk
heden in besloten; mogelijkheden die zelfs
verplichtingen worden, nu vooral de ont
sluiting van de linker Schelde-oever voor
de deur staat en belangen van het Waas
land nauw verweven zitten met deze van
Oost-Zeeuws-Vlaanderen die samen aan de
industrialisering van de linker Schelde-oever
zullen moeten werken, eensgezind en een
drachtig. Want grote belangen staan op
het spel; belangen van één gebied, die dus
een gemeenschappelijke aanpak vergen.
Eens te meer gaat de natuurlijke ver
bondenheid van Oost-Zeeuws-Vlaanderen en
het Waasland spelen en gaat een grens
overschrijdende aanpak van de problemen
een noodzaak zijn.
Een gebied waar eens Reinaert de Vos
ongestoord placht rond te zwerven en zijn
fratsen uit te halen, staat vandaag de dag
weerom midden in de aktualiteit, maar nu
met de ernst van belangrijke twintigste
eeuwse problemen die stuk voor stuk een
oplossing vragen. Een oplossing in gemeen
schappelijk overleg.
De kansen staan echter goed dat een
en ander zal gelukken. Want in feite, wat
ook een grens in voorbije decenniën hebbc
moge betekenen, zijn Oost-Zeeuws-Vlaan
deren en het Land van Waas niet van elkaar
wc» gegroeid. Dit is de overtuiging van
Willem Melis en mede met hem van vele
duizenden in dit verrukkelijke grensgebied.
Het is die overtuiging, die zal spelen
bij de verdere uitbouw en ontwikkeling van
dit ene gebied op de linker Schelde-oever,
dat thans een belangrijke episode in zijn
bestaan doormaakt, de ontsluiting van de
linker Schelde-oever, waarbij vele duizenden
betrokken zijn en die voor vele duizenden
Zeeuwen en Waaslanders van belang is.
Het is niet onwaarschijnlijk, dat deze
episode andermaal volop de natuurlijke
verbondenheid van Oost-Zeeuws-Vlaanderen
en het Waasland gaat bevestigen.
De heer Melis, wethouder te St. Niklaas (links) en de heer Molthoff, burgemeester
van Hulst (rechts). Foto: J. van Goethem, St. Niklaas. Arthur Deceunynck.
25
