ter 'ii
Veere in oude ansichten
een heel fijn boekje
ij lr«* fc. K W1
Je kunt er urenlang in zitten kijken en
dan op de fiets of in de auto stappen,
het boekje mee. En zich afvragen: lieve
help, is dat nu het Gapinge van toen?
Inderdaad, de 15e eeuwse kerk staat er
nog met die achtkantige toren, en zouden
we binnen een kijkje kunnen nemen: die
nog geheel uit de bouwtijd daterende hou
ten kap. dat is iets bijzonders! Waar lag
nu eigenlijk het „Huis Gapinge" waar alleen
de gracht nog van over is? Ongetwijfeld
zullen er nog zijn die de namen Dorleyn,
Bosselaar, Van Sorge, Geschiere en andere
kennen!
En wat is er al niet veranderd in Se-
rooskerke sinds grootvaders tijd, toen de
prentbriefkaarten inderdaad „ansichten"
heetten? Nou ja, de kerk ook weer niet!
Waar nu die witte winkel met koperen
snuisterijen is gevestigd was toen hotel „De
Lindeboom" (Van Ham), inderdaad een grote
linde ervoor, precies op de hoek. En hier
stonden woning en winkel van Piet Oly
slager, het huisje werd afgebroken en op
3 januari 1966 vond P. Christiaanse er
meer dan duizend gouden munten. Olyslager
en de vorige bewoners hebben er boven
op een goudschat gewoond! De grote villa
„Vrederust" heet thans weer „Welgelegen"
naar een vroeger herenhuis, de bebossing
van het park rondom werd na de over
stroming van 1953 opnieuw ingeplant en
het is er heerlijk nu.
Er zijn zes oude foto's van Vrouwen
polder, men kan zeggen: schilderijtjes. Stok
oude huisjes rond een kerkje uit begin 17e
eeuw, lang niet overal bestrating. Land-
bouwschuren waar nu grote middenstands
zaken het toeristenpubliek trekken. Vrou
wen en meisjes met de Walcherse kappen,
de schorten en de klompen: ja, er is nog
wel wat over van de „dracht". Koetsier
met hoge hoed op de bok van open rijtuigje
op weg naar uitspanning „De Oranjezon".
De dorpsherberg van Tilroe, de baker Kee
van Dam, de kleermaker Janus Houmes,
Coba Schoe, en nog vele anderen, de Maatjes
en de Leintjes. Dat prachtige graanmolentje
in het duinpoldertje van vóór 1524, de
Sint Annapolder geheten: jammer dat het
niet herbouwd werd na de brand, op dat
markante punt!
En tot slot: Veere. Veere dat in 1700
meer dan 700 huizen telde, in 1955 nog
286, nu weer door nieuwbouw op Zandijk
390! Een kaart van het Roomse kerkje
Onze-Lieve-Vrouwe-ter-Sneeuw, afgebroken
in 1912 en vervangen door een veel minder
mooi kapelletje, nu kantoor. Herenhuizen
die in 1905 moesten plaatsmaken voor de
Gereformeerde kerk met pastorie in weinig
smaakvolle stijl. De Wallen, in 1914 geslecht.
Muren uit oude Zeeuwse moppen gemetseld:
afgebroken en de stenen elders gebruikt.
De Oude Wacht: vele huizen gesloopt we
gens niet meer bewoond. De werf van Taal
waar de hoogaarsen werden gebouwd en
geteerd: tot 1911 ongeveer. De vissersvloot,
in 1961 verdreven en plaats makend voor
de modernste zeil- en motorjachten.
Maar er is ook met zorg en piëteit ge
restaureerd, het Stadhuis, vele panden aan
de Kade en aan de Markt. Misschien later:
de Grote Kerk. Enig in Nederland: de Stads-
put uit 1551. Veere had tot kort voor 1940
geen waterleiding, bijna vierhonderd jaar
hebben die van Veere het regenwater van
het dak van de kerk gedronken, het werd
naar de Stadsput geleid. En bladerend in
het boekje: de vele namen van de bewoners,
de groentevrouw met de manden vol koop
waar aan het houten juk. De muziekvereni-
Stadsfoniein van Veere. gebouwd in 1551.
ging „Veere's Genoegen" met alle namen
van-toen erbij. De christelijke groeperingen,
de buitenplaatsen, de kerken en de kerk
hoven. De kinderen, de kleine jongens nog
in de jurk.
„Veere in oude ansichten" verscheen in
een serie bij de „Europese Bibliotheek" te
Zaltbommel, 1974: en is verkrijgbaar
.J*!®]?
in alle boekhandels en geeft zo'n zestig
tot zeventig jaren „perspectief-in-de-tijd".
Boeiend voor wie hier komt, woont of
komt wonen.
En voor die uit de Noordoosthoek van
Walcheren al helemaal, allicht!
De Dorpsdijk te Vrouwenpolder, omstreeks 1913.
Van Schaick Zillesen.
29
