Burghsluis en het geslacht
Van der Klooster
Inleiding.
Toen de Zuid-Hollandse Maatschappij tot
redding van schipbreukelingen in 1924 hon
derd jaar bestond, schreef de toenmalige
direkteur Jan Leis, het gedenkschrift 1824—
1924. In zijn bewoordingen vertelde hij
daarin over de kustbewoners het volgende.
,.Op de schrale zandgronden in het wes
telijk deel der Zuid-Hollandse en Zeeuwse
eilanden vindt men de families die reeds
meer dan een eeuw de mannen leveren, die
als kinderen reeds vertrouwd geraakt met
het woelig element, als knapen er mede
od uittrekken, zodra een schip in nood is.
De zandplaten en banken hebben voor hen
geen geheimen meer, ze kennen de telkens
wisselende vlijen en geulen, waarlangs zij
de dikwijls hoog opgeslagen schepen kun
nen bereiken. Steeds gereed om de branding
te trotseren, om hun leven in de waag
schaal te stellen, waar het geldt mensen
levens te redden ofvaartuigen te ber
gen, worden gehele geslachten in dezelfde
traditie grootgebracht. Wij kennen de Nie-
mans, Sperlings en Kasteleijns van Oud
dorp, de Lokkers van Goeree, de Weltevre
dens en Borstlaps van Brielle en de laatsten
niet de minstens de van der Kloos
ters van Burghsluis, om van zovele anderen
niet te spreken."
Ter voorkoming van misverstand tegen
over die „zovele anderen", zou ik aan het
verhaal van de heer Leis nog het volgende
willen toevoegen.
De gehele Noordzeekust, van Schiermon
nikoog af, heeft mannen voortgebracht, zo
als de heer Leis hen destijds typeerde. Ze
beschikten vrijwel allemaal over dezelfde
deugden en ondeugden. Het kan ook
haast niet anders, want de zee vormde hun
karakters. Hij was een meedogenloze leer
meester, die iedere fout genadeloos af
strafte. De Waddeneilanders, de ..blauwe"
zeeridders van Den Helder, de Huisduiners,
de Pettenaren en ga zo maar door, ze
waren als het ware één grote familie, zonder
elkaar te kennen. In hun soort waren het
allemaal van der Kloosters, vrij en onver
vaard.
Op 4 mei 1958 overleed in de leeftijd
van 94 jaar. Marien van der Klooster, oud-
schipper van de reddingboot van Burghsluis.
De laatste jaren van zijn leven bracht hij
door in een bejaardenhuis te Colijnsplaat.
Onder zijn nalatenschap bevond zich ook
een aantal met de hand beschreven vellen
papier. Onder het opschrift „De Kloosters
(van der Klooster)", zijn wat schilderachtige
figuren uit dat geslacht beschreven, althans
voorzover ze destijds in Burghsluis woon
den. Inmiddels zijn die allemaal reeds
overleden.
Eén van de familieleden liet mij nader
hand hun geschiedenis lezen. De inhoud
was boeiend, jammer dat de naam van de
schrijver ontbrak, al heb ik wel een ver
moeden wie hij is.
Zowel het gedenkboek van de reddings
maatschappij, als het geschreven verhaal
over de Kloosters, aangevuld met waarde
volle gegevens uit het boekwerkje Schou-
vvens westhoek zoals het was en met in
lichtingen die ik terplaatse verzamelde, ver
schaften zeer veel interessante gegevens over
het geslacht van der Klooster.
Ik heb daarom gemeend dat het zin heeft
de lotgevallen van dit geslacht van Zeeuwse
zeeridders, of, zoals Tan Leis hen noemde
..aristokraten van de daad", nogmaals uit
het verleden op te diepen. Uiteraard moe
ten we ons daarbij wel beperken tot slechts
enkele grepen uit hun rijk geschakeerde
levens.
Er is een tijd geweest, dat een groot
gedeelte van de bewoners van het oude
Burghsluis uit leden van het geslacht van
der Klooster bestond. Ofschoon oorspronke
lijk van elders afkomstig, vestigde zich
reeds omstreeks 1763 de eerste van der
Klooster in Burghsluis. Toen lag daar de
oude haven nog. In de loop der jaren ge
raakten de Kloosters zodanig met Burgh
sluis vergroeid, dat in dit verhaal ook een
kort overzicht uit de geschiedenis van dat
kustplaatsje niet mag ontbreken.
De geschiedenis van Burghsluis.
Oorspronkelijk beschikte Schouwens west
hoek over een belangrijke haven, die gele-
-en was bij het voormalige dorp Westen-
schouwen. Omstreeks het begin van de 16e
eeuw werd die haven als gevolg van ver
zanding echter steeds minder bruikbaar.
Mede door kustafslag gingen tenslotte zo
wel de haven als het dorp grotendeels ver
loren.
Op bijgaande afdruk van een Roman-
Visscher-kaart uit het midden van de 17e
eeuw staat de plaats van die voormalige
haven nog aangegeven. Tevens staat er ook
reeds de oorspronkelijke haven van Burgh
sluis op aangegeven.
Burghsluis ontleent zijn naam aan een
uitwateringssluis onder de zeedijk, waardoor
voorheen het ambacht van Burgh zijn over
tollig water op de Oosterscheldc loosde.
Als kompensatie voor het verlies van de
haven van Westenschouwen, werd nader-
19
