Ruimte. Een synthese tussen „zijn" in een
totaliteit en in het werk. Hij ziet het als
een mogelijkheid tot belangrijker werk. Een
wisselwerking waardoor iets gaat gebeuren
en kan uitgroeien.
Zijn tekeningen zijn meer en meer no
tities geworden, krabbels dienstbaar aan
het schilderij. Het afgelopen jaar heeft hij
zich vrijwel uitsluitend met schilderen bezig
gehouden. Een uitgewerkte tekening is op
het ogenblik een zeldzaamheid, etsen is er
nauwelijks meer bij. Alles is ondergeschikt
gemaakt aan een uiteindelijke visie in
olieverf.
Wie vroeger werk bekijkt krijgt inderdaad
de indruk dat het op een subtiele wijze
ingaan op de materie, stillevens, sobere on
derwerpen en kleuren, met een intense stof
uitdrukking, het geconcentreerd zijn op
„dingen", plaats heeft moeten maken voor
het gebeuren. Een destijds met een stokje
gemaakte tekening van een plastic zakje
met inhoud is met ongelooflijke aandacht
in zijn verschillende aspectn weergegeven.
Een minimum aan technische foefjes en
slim materiaal, een maximum aan inzet en
intensiteit. Juist in die vroegere stillevens
komt de aandacht van Van der Ven voor het
„ding" sterk tot uitdrukking. Uit de erva
ring opgedaan bij vroeger werk blijft hij
putten in zijn recente schilderijen.
In het recente werk staan mensen cen
traal. Het zijn momentopnamen, vaak met
een noodlottige ondertoon. Van der Ven
schildert op het ogenblik wat hij noemt:
„Mensen tegen de muur". Geen pathetisch
aan de kaak stellen van het geweld waar
mee we dagelijks gekonfronteerd worden.
Meer de weergave van de stilte voor. en
na. de storm. Hij ziet geen kans het pre
cies te beredeneren. Voor hem is het „een
wrang schaken en schuiven". Hij is er wel
helemaal mee bezig. Vindt ook dat elk
goed stuk werk geëngageerd moet zijn zon
der dat dat direkt een politieke betrokken
heid hoeft te betekenen. Zijn werk is een
persoonlijke belevenis waarvan politiek en
gagement deel kan uitmaken.
Ondanks de andere gerichtheid in zijn
recente werk is de, bij vroegere stillevens
voelbare, intensiteit gebleven. Het is werk
dat zonder opdringerig te zijn, indringend
is. Werk ook dat naarmate men er langer
naar kijkt meer gaat boeien. Je gaat er
niet makkelijk aan voorbij. „Sommige men
sen schrikken er een beetje van" zegt Van
der Ven bijna verontschuldigend.
Het schilderen zelf vindt hij steeds moei
lijker. Zijn techniek noemt hij simpel. De
kleuren zijn aards en de laatste tijd warmer
geworden. Hier en daar koel licht, of een
plotselinge kleuruitspatting die onontkoom
baar bleek. Voor hem geen schetsen op
het doek vooraf. Het werk groeit onder
zijn handen. Hij wil zich niet bij voorbaat
vastleggen op een uitgekristalliseerd idee.
De meeste doeken vragen een maand of
twee werk. „Soms lijkt het van een lei
en dakje te gaan, een ander keer loop je
een half jaar te broeden". Voor Gerrit van
der Ven is schilderen een ambacht. Het
schilderij is voor hem persoonlijk ook in
deze tijd een haalbare kaart. Wel staat hij
daarnaast open voor meer direkt op de
samenleving geëente, dus meer gebonden,
vormen van beeldende kunst.
Wat hij jammer vindt is. dat zo weinig
mensen meer ambachtelijk bezig kunnen
zijn. Begrip en gevoel voor materiaal zijn
voor hem iets fundamenteels en dat komt
in zijn werk tot uiting. Eenvoud vindt hij
belangrijk, dat blijkt o.a. uit zijn voorkeur
voor Romaanse schilderkunst en bijv. laat
middeleeuwse muziek. Het tegenwoordig
gebrek aan ambachtelijk bezig kunnen zijn.
komt zijns inziens ook voort uit het sy
steem. Al op de scholen komt van werke
lijke creativiteit uiteindelijk weinig terecht.
Alle moderne inzichten en de daaruit voort
vloeiende planning ten spijt. Kinderen ko
men nauwelijks tot een besef van eigen
creatieve kapasiteiten. laat staan tot een
gedegen materiaalkennis. Gerrit van der Ven
weigert te twijfelen aan een potentieel ge
brek aan creativiteit. Die gaat eerder ten
onder in het proces conform de gestelde
eisen. Een uniformiteit waarin het indi
vidu wordt geperst teneinde op doorsnee-
wijze te kunnen voldoen binnen het gang
bare
Vanuit zijn eigen bezigheden vindt Ger
rit van der Ven het vanzelfsprekend dat
hij probeert hieraan daadwerkelijk iets te
doen. Tijdens de tenstoonstelling „Kunst uit
Zeeland" in Bruinisse was hij een van de
twee kunstenaars die probeerden school
kinderen bij het geëxposeerde werk te be
trekken. In Zierikzee werkte hij op creatief
terrein tot voor kort met een groep van
10 tot 20 jongens en meisjes. Dit binnen het
kader van het Vormingsinstituut voor Wer
kende Jongeren. Aan de hand van dergelijke
ervaringen konkludeert hij ook dat er meer
creativiteit inzit dan er ooit uitkomt.
Zelf trad Van der Ven tot dusverre nau
welijks naar buiten met zijn werk. In de
roulerende tentoonstelling „Kunst uit Zee
land" is hij vertegenwoordigd met twee
doeken. Het afgelopen jaar exposeerde hij
nog in galerie „De Ark" in Boxtel en Ahrend
te Vlissingen.
In zijn huis aan de Oude Haven in Zie
rikzee is een permanente tentoonstelling
van recent werk te zien. Schilderijen die de
uitspraken van Van der Ven domineren.
Persoonlijke interpretaties van wat op hem
afkomt, vastgelegd op zijn eigen manier.
Gewoon schilderend!
J. v. d. Stel.
Foto's Johan Berrevoets, Zierikzee.
6
