Zeeland Kustland met keur van kunstuitingen Mondiaan schilderde Zeeland. Op zijn manier. Strekdammen op het strand bij Domburg. Internationale kunstkenners roemden dat werk. Gaven er veel geld voor. Mondriaan was niet de enige die in Zeeland beeldende kunst be dreef. Er zijn nogal wat kunstenaars in deze Delta-provincie, ook wel wat „kunstemakers"Er zijn „beroeps" en „amateurs". Beeldende kunstenaars, muziekmakers van allerlei soort. In deze winderige open delta kun je van een concert genieten ook je er aan ergeren als je wiltJe kunt ont roerd naar een schilderstukje starenJe verwonderen over Omer Gielliet uit het Zeeuws-Vlaamse Breskens, een pastoor, die houten beelden maakt Je kunt ook in de Goese galerie Gosaha de oude Friese naam voor die Ganze- stad binnenstappen, en informeren of er een tentoonstelling is van de werken van een penselende of houwende Zeeuw. Over galerietjes gesproken: Kortgene op Noord-Beveland is niet alleen bekend om zijn jachthaven, zijn landelijke rust en in schijnbare tegenstelling daarmee zijn vele bars. Het dorp met de stads rechten telt ook twee kunstgalerieën: „Les Deux Chapeaux" en „Opes II". Zeelands commissaris geneert zich be paald niet om tentoonstellingen in deze galerietjes te openenWat u in de Zeeuwse „galerietjes" te zien krijgt is niet alleen een huisje-beestje-landelijk bruggetje. Deze provincie zal „het moderne" niet weren, al was er enige jaren terug, wel enige deining om een „kachelpijp", een kunstwerk dat „een grote Zeeuwse ge meente" aankocht via de contra-pestatie- regeling Gallerietjes, de particuliere kleine „con currenten" van de officiële musea en ten toonstellingsruimten. Maar verzuim ze niet te bezoekenOok Zeeuws-Vlaanderen kent ze. Sas van Gent bijvoorbeeld. Plaatsen als Middelburg, Veere en St. Anna ter Muiden hebben nog steeds de naam kunstenaars te herbergen, een wat overdreven voorstelling van zaken ener zijds, niet helemaal onwaar aan de andere kant, en toch voor een deel historie. Rei- mond Kimpe, de Belg die „zot was van Zee land" woonde in Middelburg. De schrijver Hendrik Willem van Loon in Veere. Auteur Hans Warren woont nog in Kloetinge^ ziet daar vanuit zijn „landelijk woonst" de Goese grootsteedse neigingen; neigingen overigens, die vergeleken met randstadse expansie-pogingen binnen de perken blijven. De hedendaagse dichter Van Schagen had zijn „voorganger" in de Brouwershavenaar Jacob Cats! Betje Wolf was een Zeeuwse En Zeeland zou niet het toch nog archaïsch- atmarische Zeeland zijn, als het niet enkele „beroemde" dorpsdichters had, zoals Jantje de Groote van Hoedeken skerke, die de actualiteit dankbaar aangrijpen om die op rijm te zetten Oog hebben We zijn afgedwaald, want we hadden u nog willen vertellen dat er in die „officiële Zeeuwse musea van tijd tot tijd ja, eigenlijk altijd genoeg te genieten en te beleven valt, als u er maar oog voor heeft. De Middelburgse Vleeshallen kwamen enkele jaren geleden in het internationale nieuws. Het had de godin Nehalennia be haagd hare beeltenissen vermoedelijk geborgen in een tempel van Romeinse ar chitected na zo'n goed 1600 jaar mede dankzij het attent zijn van de brave Thoolse schipper Bout weer uit de diepten van de Oosterschelde bij Colijnsplaat aan het daglicht prijs te geven. Internationale ge leerden van naam, op een congres bijeen, bekeken die altaren en beelden, opgesteld in de Vleeshal. Maar ook talloze „gewone" belangstellenden gingen eens kennis maken met Zeelands „eigen godin" en maakten de expositie ook getalsmatig tot een succes. Overigens kunt u van tijd tot tijd eigen tijds werk in de Vleeshal bewonderen, even als trouwens in het museum voor de Beve- landen in Goes en het gemeentelijk mu seum in Vlissingen, om er maar een paar te noemen. Het zou schandalig zijn het Zeeuws Museum aan het Middelburgse Ab dijplein te vergeten. Hier spreekt het Zeeuwse verleden dubbel en op waardige wijze. Als u toch naar het Abdijplein gaat die haastige heren met actetassen zijn statenleden die zich ter vergadering naar de Statenzaal spoeden er zijn nog meer interessante gebouwen daar te vinden. U mag gerust even de statenzaal binnenlopen. De Zeeuwse politici zien u graag op de pu blieke tribune. Maar misschien ziet u toch meer in een bezoekje aan de Zeeuwse Pro vinciale Bibliotheek. Charmante assistentes willen graag Jan Wolkers Turks Fruit voor u opzoeken als u dat nou per se wenst en met dezelfde bereidwilligheid halen zij voor u de beroemde „Cronijk van Smalleganghe" voor den dagEen fraaie, oude entou rage heeft die bibliotheek, waarvan de service en de inrichting zeer modern zijn. Enkele tientallen meters verder ligt de Zeeuwse muziekbibliotheek. Fijnproevers Jawel, met literatuur voor uw cello, uw trompet, uw piano, en boeken over Bach en jazz. Nu u toch in de buurt bent, het is niet onmogelijk dat in de Nieuwe Kerk met de Lange Jan Zeelands jongste orgelfenomeen Bram Beekman repeteert en wat met de noten van Buxtehude of Tele- man stoeitTrouwens, het Marcussen- orgel in de Goese kathedraal van Maria Magdalena is bij fijnproevers ook beroemd, en waarom zouden we dan meteen niet vermelden dat Flor Peeters er op heeft ge speeld, en Adriaan Kousemaker en Stoffel Gunst er regelmatig op preluderen? We zijn nu eenmaal in Goes: In het oude, gerestaureerde Manhuis zetelt de afdeling Bevelanden van de Zeeuwse Muziekschool. Regio-directeur en concert-trompetist Paul van Belzen zou u graag ontvangen voor een praatje, ware het niet dat hij handen vol werk heeft aan de grote aantallen leer lingen, die niet alleen bariton en cornet, maar ook viool en piano, koorzang, ja zelfs religieuze koorzang willen studeren. Mogelijk dat de regio-direkteur ook druk telefoneert met „grote baas" directeur Bergman in Middelburg over één van de talrijke leerlingen-leraren-uitvoeringen van de Stichting Zeeuwse Muziekschool (een school met vestigingen door heel de pro vincie). Mogelijk heeft hij ook Evert Heij- blok aan de telefoon. Ja, inderdaad, die van het beroemde knapenkoor van de Zeeuwse Koorschool, met-de-grammofoon platen en t.v.-uitzcndingen. Een koor dat in bekendheid wedijvert met het Hulster Ge mengd Basilica-koor van Jo Ivens (ook al op de plaat, ook al op de t.v.) Maar mogen ze? Zeeland is tenslotte het land van Marie-Cécile Moerdijk, Eduard Flipse en Jan Morks. De laatste kent u niet meer. Hij was destijds een gevierd dirigent. Jan Out dirigeert vandaag de dag niet zoals Jan Morks in zijn tijd het Middelburgs Muziekkorps, maar het Zeeuws Orkest, het Zeeuwse amateur-symfonie-orkest. Dit ensemble treedt op gezette tijden op, niet alleen in de provincie, maar ook daarbui ten. zelfs in het buitenland, zoals onze Belgische buren zich nog wel zullen her inneren. Peter Jense met zijn Zeeuws Jeugd orkest ontpopt zich als een waardige con current. Niet alleen Zeeland, maar ook Engeland kon genieten van de prestaties van deze symfonisch ingestelde jeugdige Zeeuwen. Op de achtergrond glimlacht hierover Jeugd en Muziek afdeling Zeeland. Beslist geen hoedster alleen van het tra ditionele concert-patroon. Integendeel. De manifestaties van de Zeeuwse J M-afde- ling op het gebied van muziek, film en avant-gardistische toneel-experimenten heb ben de pennen al in beroering gebracht. We zouden te kort schieten als we het Zeeuwse ballet zouden verzwijgen. Onder

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeland Magazine / Veerse Meer Gids | 1973 | | pagina 27