DELTA 1973 Landbouwtentoonstelling Z.L.M.
in Zeeland zo heerlijk-lauwe, rustige,
sfeervolle en stille najaar varen. Troost
voor hen die ook dit jaar weer „laat" op
het water verschijnen, door velerlei beslom
meringen weinig tijd aan hun scheepje kun
nen besteden, en de kans lopen wat ge
frustreerd te raken door al die boten die
reeds in bedrijf zijn, terwijl zij ze moeten
nastaren, de verf- of lakkwast in de hand,
vanonder het schip. Er vallen al zoveel
dagen af dat we niet kunnen gaan varen,
vanwege de broodwinning, de verplich
tingen, de regen en de storm, de rijaf
standen van en naar huis, etc. U bent heus
wel geëxcuseerd als het wat later wordt,
daar op de wal met uw boot. Maak er een
langer seizoen van; verzorg uw schip onder
wijl goed; zet het nog een keer droog in
juli of augustus vanwege de aangroeiing,
en blijf lekker lang varen, met handschoe
nen aan en een waterdicht pak, en een
raskacheltje aan in de jajuit.
Ga eens wat anders doen dan dat sleur-
varen; maak eens een reis met uw vaartuig
naar een ander deel van Nederland, naar
België.
En dan nog dit: meen niet dat u als
automobilist ook alles afweet van boot
motoren: laat die door een vakman eens
nakijken, inspecteren; laat de verstuiver
van de dieselmotor weer eens op juiste
drukken afstellen; laat de buitenboordmo
tor door een servicebedrijf nakijken, ont
kolen, voorzien van nieuwe bougie(s) en
onderwatervet. Wie weinig verstand van
motoren heeft vatte geen Bahco-sleutel zo
maar eens om te zien of alles er nog vast
aanzit! Bootmotoren hebben het meest te
lijden van de lange perioden dat ze niet
worden gebruikt: houd ze dus zo lang mo
ge h" ik in bedrijf (zie boven, langer vaarsei-
zoen aanhouden), of en laat de vakman,
let wel, de vakman, er aan het begin van
het seizoen voor zorgen dat de motor de
best mogelijke verzorging krijgt; zo ook
vóór de winterberging!
O, zie toch, als na duistere nacht
de nevel zich ontsluit
Het tere rood der morgen zon
Een vroege vogel fluit
Het groen der velden, zwaar bedauwd
Hoe ongerept en fris
Het land, de zee, in wijdse pracht
Waar onze werkplaats is
Zeeland, dat door de „Historie"-schrijvers
als het land van „vissers en boeren" wordt
beschreven.
„Vissers die 't heele jaer door den dage-
lijksen vaert varen uit om vissen, met
kleinder schepen, die men Pinken of Houk-
boots noemt, daer mede dese landen een
deels gespijst worden: want daer veel
waterschepen zij, daer men den visch le
vendig inhouden kan, en voeren se tot wat
plaetsen men wil, daer als van de visch
verkogt word.
Anderen doen groote Land-neringe, zeer
neerstelijk 't Land bouwenste, om alder-
hande Vruchten daer op te zaeien, als
alderlei koren en zead, gelijk Terwe, Rogge,
Gerste, Haver, Boonen, Érweten, Lijnzaet
en Koolzaet.
Noch zijnder andere die hen genezen
met Mee-neringe om Mee te setten en te
planten, daer menig schamel mensch zijn
brood mede wind, zoo wel kinderen, als
Mannen en Vrouwen welk Mee na dat se
De inwendige dienst, de machinerie en de
veiligheid.
Ja, en dan is er nog het schoonhouden
van het binnenschip. Wij doen dat niet tij
dens de kostbare uren dat de boot op de
kant staat, maar als die „buitenom" in
orde is, gaan we het water op, en ergens
voor anker; daar wordt eens stevig met
groene zeep gesopt, en een plasticzak ge
vuld met al die rommel die zich in de loop
van een vaarseizoen aan boord verzamelt:
oude vallen en schotten, driekwartlege
blikjes verf en vernis, halfvuile poetslappen,
gebroken sluitings, verweerde schijnlicht-
kleedjes en de rest. ALle vuilhoekjes en
gaatjes worden doorgestoken: ongelooflijk
zoveel straatvuil, dekenpluis en haren zich
vastzetten in hoekjes: vies werkje, maar
het worden haarden van schimmel op een
houten boot omdat ze vocht vast blijven
houden. Van bóórd, die hele troep, in de
havencontainer ermee. In onze wegwerptijd
móét je de boot niet meren aan 'n uitge
diende fokkeschoot, en móét je een staal-
draad-zeilsval of stuurkabel waar losse
draadjes uitsteken en waar roest opzit niet
nóg-een-jaar gebruiken! Gelukkig maar dat
die brandblusser al die jaren niet gebruikt
hoefde te worden, maar wellicht is dat ap
paraat wel goed-waardeloos geworden, ver
ouderd en onbruikbaar!
Het voorjaar, de voorzomer: dat is de
tijd om uw bootbezit te testen op betrouw
baarheid en veiligheid: dat is nog wel zo
belangrijk als een glanzende bootlak- of
polyesterlaag!
Havenmeesters, werfmensen en water
rotten met langjarige ervaring weten dat
allemaal al lang; pasbeginnende bootbezit-
ters misschien nog niet. Heel misschien
geeft het bovenstaande, geschreven bij wijze
van voorjaarsopstelletje, sommigen van hen
éventjes te denken.
Dan is het goed, zo!
Van Schaick Zillesen.
21, 22 EN 23 JUNI 1973 TE KAMPERLAND
tot perfectie gekomen is, van vele schamele
Mannen gedolven word, die uit diversche
Landen alle jaer in Zeeland komen, om
die uit de Aerde te delven".
De meekrap, eertijds als grondstof voor
verfstoffen dienend, moge dan reeds lang
uit het bouwplan verdwenen zijn; nog
steeds is de „Aerde" onze „werkplaats"
waarin wij „delven" naar de oogst van
produkten voor het „dagelijks brood".
Onverminderd, en door alle tijden heen,
blijft het beeld van de voortploegende
boer als een oervast verschijnsel van on
weerstaanbare drang naar vervulling van
leven.
Wetenschap bracht een zeer opzienbare
produktieverhoging en kwaliteitsverbetering
in planten- en veeteelt.
Eeuwen lang bleef de boer aangewezen
op handenarbeid met daarnaast, als „P.K."
leveranciers voor grond- en transportwerk,
zijn paarden.
Vooral de laatste decennia brachten hierin
een grote omwenteling. Wat voordien als
absoluut onmogelijk werd beschouwd, is
vandaag werkelijkheid geworden. Techni
sche en chemische uitvindingen deden
wonderen. De ommekeer van eertijds ar-
beidsintensief/kapitaalextensief naar mini
mum handwerk en maximale investering
heeft de boer, als nooit te voren, geplaatst
voor een ongekende, nieuwe horizon.
Toch, zoals elke medaille, heeft ook dit
nieuwe perspectief, met al zijn voordelen
en verbeteringen, een keerzijde.
Vreemde arbeidskrachten, vroeger talrijk,
zijn nog slechts sporadisch aanwezig of
ontbreken geheel machines hebben hun
werk overgenomen paarden zijn ver
vangen door traktoren. De bezetting voor
deze mechanisatie is tot het minimale ge
reduceerd; in vele gevallen staat de boer
zelfs alleen.
De enorme ontwikkeling der mogelijk
heden enerzijds, en de onmogelijkheid van
noodzakelijke schaalvergroting anderzijds
heeft het evenwicht totaal verbroken.
Herstel hiervan bereikt de boer van van
daag door samenwerking met buren. De
gezamenlijke bedrijfssamenwerking stelt hen
in staat de zeer grote capaciteit der mo
derne traktoren en landbouwmachines ren
dabel te maken. „Samen sterk", inderdaad,
maar wel ten koste van een stukje zelf
standigheid.
Ook inschakeling van een loonbedrijf
vindt mede toepassing.
Zoals het gehele leefpatroon veranderd
is en om voortdurende aanpassing vraagt
is dit ook aan het leven en werken van de
boer niet voorbijgegaan. De romantiek van
het voorbije heeft plaats gemaakt voor-
het „bussiness" parool van leven.
En toch, de boer is boer gebleven,
„ploegt voort" als weleer, anders, maar
blijvend natuurgebonden en met liefde
voor zijn vak zich uitlevend in de ge
tijden die altijd weer noden tot ploegen
en zaaien en oogsten.
De recreant, die thans in zo groeiend
aantal dit mooie gewest mee bevolkt,
wordt met dit boerengebcuren geconfron
teerd. Als outsider zal hij veelal onvol
doende geïnformeerd zijn over alles wat
zijn oog waarneemt. Slechts incidenteel
zal hij hier en daar wat voorlichting kun
nen vragen over het landwerk, de fruit
teelt of het vee. Een gelegenheid, bij uit
stek hiervoor, biedt de grote Z.L.M. Land
bouwtentoonstelling, zoals in het hoofd van
dit artikel vermeld. Daar wordt alles ge
showd wat op het agrarisch gebeuren in
de meest uitgebreide zin betrekking heeft.
Naast de vele geëxposeerde land- en tuin-
bouwwerktuigen, en alles wat daarmee in-
direkt verband houdt, vinden er vrijdags
keuringen en demonstraties van rundvee,
schapen en geiten plaats en kunnen col
lecties van vleesvee, varkens, dwerggeiten,
schapen en rundvee bezichtigd worden.
Zaterdag is de Zeeuwse Dag van het
Paard met keuringen van vele paarden en
Donyrassen en een gevarieerd middagpro
gramma met springdressuur- en voltige
nummers, parade, enz.
Aan het slot zullen landelijke ruiters
demonstreren hoe wij zelf recreëren.
Gaarne zullen jonge boeren u rondlei
den en waar nodig ook in het Engels,
Frans of Duits uitleg geven van wat er
gaande is in één van de oudste beroepen
van deze wereld.
Mist dit unieke gebeuren niet en komt
vooral deze manifestaties, die ook uw
leven zal verrijken, bijwonen.
De mens wien het gegeven is
deez' aarde te aanschouw'n
Die door de Schepper aangelegd
zijn akker mag bebouw'n
Hoe schoon ligt daar zijn levenstaak
welk voorrecht, onbetwist
Totdat zijn dagen zijn volbracht
zijn aards bestaan bestlist
G. H. F. Bom.
30
