Willem Imandt, Meer in de Preanger, ca. 1924.
Olieverf op doek, 30 x 20 cm. Foto: Anda van Riet.
lutionaire stroming van het realisme niet langer een
constructie die aan academische eisen moest voldoen
of een bedachte wereld die een illustratie was van
een morele les of een burgerlijk ideaal. De realistisch
schilderende kunstenaars van de School van Barbi
zon bevrijdden het landschap van zijn functie om
als voertuig te dienen voor culturele of sentimentele
boodschappen. Het landschap werd nu als een auto
nome waarde gezien die op zichzelf al meer dan de
moeite waard was. De schilders gingen eropuit om
het landschap ter plekke te schilderen, om het vast te
leggen in de voortdurende veranderende omstandig
heden van licht en lucht, van weer en atmosfeer, zon
der opsmuk of salonfahige galanterie. Men streefde
ernaar om de kleuren zo neer te zetten dat de stem
mingen werden getroffen die het landschap uitdrukte
in de perceptie van de beschouwer.
Deze nieuwe benadering werd de grondslag voor
het impressionisme dat de schilderkunst zo ingrij
pend zou veranderen. Het impressionisme werd zo
populair dat het lang de dominante norm zou blijven,
ook toen de voorhoede van de moderne kunst al lang
het andere pad van het expressionisme en de abstrac
tie was ingeslagen. Het impressionisme met zijn
nadruk op de esthetiek van de geziene werkelijkheid
viel toen het eenmaal geaccepteerd was, steeds meer
bij de burgers in de smaak. En dat zou tot lang in de
twintigste eeuw blijven duren, zie het succes bijvoor
beeld van de Haagse School in Nederland.
Het is die achtergrond van de realistisch-impres-
sionistische traditie die als kunsthistorisch ankerpunt
kan dienen om het werk van Willem Imandt te plaat
sen. Die impressionistische stijl die voortkwam uit
het verlangen de duizendvoudige schittering van het
licht in verf te vatten, die uitgesproken benadering
van de zichtbare werkelijkheid was zo gemeengoed
geworden en vooral zo wijd verspreid dat Imandt die
goed gekend moet hebben. Zijn jaren in Amsterdam,
de publicaties in kranten en tijdschriften, de les
sen die hij kreeg om de tekenbevoegdheid te halen
en vooral natuurlijk zijn honger naar beelden: de
hele context van zijn tijd en omgeving maken het
buitengewoon onwaarschijnlijk dat hij de realistisch-
impressionistische beeldtaal die decennialang de
63 Zeeuws Tijdschrift 2013 1-2
