Willem Imandt, Lavastroom, ca. 7928. Olieverf op doek, 50 x 100 cm. Foto: Anda van Riet.
slechts zij, die het land uit eigen aanschouwing ken
nen, beoordelen. Men verzekerde mij van wel, maar
ik geloof, dat het er eigenlijk weinig toe doet. Want
de eenige vraag, die ons raakt, is deze: zeggen deze
schilderijen ons iets, geven zij blijk van een werkelijke
visie of gewaarwording, misschien een zeer subjec
tieve, zoodat wij Indië zouden zien door andermans
oogen - gelijk bijv. in het werk van den voortreffelij-
ken [J.F.E.] Ten Klooster -, doch dan toch zoo, dat wij
iets meevoelen van de wisselende stemmingen, die de
schilder ginds heeft ervaren? En het antwoord op deze
kan, dunkt mij, niets anders dan bevestigend zijn.
Inderdaad, het werk van Imandt moge dan niet
zonder feilen zijn - het is wel eens in de verf blijven
steken -, maar zeker is toch, dat hij menig maal
krachtig en overtuigend iets mededeelt van de aandoe
ningen, zelf daarginds ondervonden. Dies heeft zijn
werk niet alleen waarde voor hen, die Indië kennen,
en er wellicht een herinnering aan willen bewaren,
doch ook voor anderen.'
Het kan niet anders dan dat Imandt ingenomen
was met deze recensie. Hij hoorde er veel in terug van
wat hij zelf in zijn kort essay van drie jaar daarvoor
had opgeschreven. De tentoonstelling was een groot
verkoopsucces. Het Vaderland berichtte dat Imandt
op 25 juni naar Sint-Gillis-Waas was vertrokken. Hij
ging op zijn 47ste met pensioen, tropenjaren telden
immers dubbel. Hij was financieel onafhankelijk.
Zijn pensioen zal jaarlijks ongeveer tussen de 1500 en
2000 gulden hebben bedragen, een bedrag waar toen
ruim van geleefd kon worden. De inkomsten uit zijn
schilderwerk kunnen nauwelijks als neveninkomsten
aangemerkt worden omdat hij daar al sinds jaren
meer mee verdiende dan met zijn baan als onderwij
zer. Kortom: Imandt kwam als een gefortuneerd man
en gevierd schilder terug uit Indië. Zijn toenmalige
bekendheid bleef lang hangen bij tijdgenoten zoals
de kunsthistorica De Loos-Haaxman die hem later als
eerste in een rij van meer dan honderd in Nederlands-
Indië werkende kunstenaars zou noemen.
45 Zeeuws Tijdschrift 2015 1-2