Fort Rammekens of Zeeburg in 1648 (Joan Blaeu).
macht beginnend met de Habsburgse vloot van keizer
Karei V. Na het uitbreken van de Opstand tegen Span
je - 'Voormalige scheepsofficieren van de Habsburgse
vloot treffen we in beide kampen aan' - verplaatst de
strijd op het water zich van de binnenwateren via de
Vlaamse kust naar de Atlantische oceaan. De vloot
groeit en ontwikkelt mee, hoewel de zeegewesten
Holland en Zeeland, zo maakt de auteur nog eens
duidelijk, naast de evidente gemeenschappelijke ook
enthousiast hun eigen belangen najagen.
Toen in 1609 het Twaalfjarig Bestand aanbrak,
beschikte de jonge Republiek over een voldragen zee
macht met een eigen identiteit. De veronachtzaming
daarvan zou haar overigens tijdens de Eerste Engelse
Oorlog van 1652-1654 zuur opbreken, maar dan zijn
we al ver voorbij de door Sigmond beschreven peri
ode. Het hele verhaal is min of meer gedrapeerd rond
twee integraal opgenomen scheepsjournalen uit 1544
(Habsburgse tijd) en 1602 (Republiek). Het eerste is
'Zeeuws', namelijk het journaal van een Habsburgs
eskader dat vanuit Veere oversteekt naar Dover om
met een Engels vlooteskader de Engelse koning Hen
drik VIII naar Calais te begeleiden. Maximiliaan van
Bourgondië-Beveren, heer van Veere, admiraal en
handelsvriend der Schotten, genoot niet bepaald het
vertrouwen van de Engelsen. Tot overmaat van ramp
kreeg hij op de avond van 14 juli 1544 een in de mid
scheeps opgehangen houten scheepslantaarn op zijn
hoofd - 'in sulcker wijs dattet groot gheluc was dat
hij zijn ooghe niet verloren hadde' - zodat hij de vol
gende dag met een verbonden hoofd op audiëntie bij
Hendrik VIII moest. Het tweede journaal, uit 1602, is
gewijd aan de reis van een Hollands eskader dat ook
weer in samenwerking met een Engels eskader de
Spaanse en Portugese kust moest blokkeren om een
Spaanse galeienvloot te onderscheppen. Deze - en alle
andere - segmenten van het boek zijn zoals gezegd
rijk geïllustreerd, waarbij inhoudelijke koppelingen
met het beeldmateriaal plaatsvinden. Sigmond is
naast historicus en archivaris dan ook museumman;
hij was onder meer directeur collecties van het Rijks
museum in Amsterdam. Het afbeeldingsmateriaal
toont naast veel schilderijen onder meer liedteksten
en natuurlijk 'onze' Zeeuwse wandtapijten. De uit-
79 Zeeuws Tijdschrift 2014 2-3
