kennis naar de praktijk in de klas. Op schoolniveau
gaat het bijvoorbeeld om aspecten als een veilige
omgeving of collegialiteit. Op leerlingniveau noemt
Marzano onder andere motivatie en de thuissituatie
als bepalend voor geslaagd onderwijs.
Op het niveau van de leraar gaat het om zaken
als didactische aanpak en klassenmanagement en
die bleken beslissend te zijn. Wil je het onderwijs op
school verbeteren dan moet je je vooral richten op de
leraar. Volgens Marzano zijn zeven van de factoren
op leraarniveau gericht op de didactische aanpak. Het
gaat daarbij om zaken als coöperatief leren, waarbij
de leraar leert om kinderen op een heel gestructu
reerde en doelgerichte manier te laten samenwerken.
In Nederland gebruiken veel scholen het Marzano-
traject. Vele Zeeuwse scholen fungeerden zelfs als
Marzano pilot-school.
Excellente leraren volgens John Hattie
Vanaf 2013 laat het RPCZ zich inspireren door de
Nieuw-Zeelandse onderwijsvernieuwer John Hattie.
RPCZ werkte mee aan bewerking van zijn boeken en
biedt scholen in Zeeland vanaf dit schooljaar speci
ale trajecten rond zijn theorie. Hattie maakte net als
Marzano een meta-analyse van onderwijsonderzoek.
In zijn boek Visible Learning for Teachers: Maximi
zing Impact on Learning (Routledge, 2011) geeft hij
voorbeelden van hoe leraren de uitkomsten van zijn
onderzoek direct in de praktijk kunnen toepassen. Hij
toont daarbij aan welke impact onderwijs op leerlin
gen heeft en hoe je die als leraar kunt beïnvloeden.
In zijn samen met Gregory Yates geschreven
publicatie Visible learning and the science of how we
learn (Routledge, 2013) wordt een omschrijving gege
ven van een voortreffelijke leerkracht. Een excellente
leraar is in staat zowel vakinhoudelijke kennis als leer
strategieën en didactiek toe te passen en creëert een
optimaal leerklimaat met aandacht voor sociaal-emo
tionele en cognitieve veiligheid. Hij overziet wat er in
de klas gebeurt, geeft gerichte feedback, gelooft in de
leerpotentie van de leerlingen en geeft nooit op. Hij is
betrokken bij de leerlingen en toont respect voor ze.
Ook motiveert hij leerlingen tot betere resultaten en
stimuleert ze tot een nieuwsgierige, gretige houding.
Van de leraar wordt dus minstens zoveel gevraagd als
van de leerling om het predicaat excellent te krijgen.
Ennik: 'Geïnspireerd door mensen als Marzano en
Hattie zal het RPCZ zich de komende jaren blijven
inzetten voor het onderwijs. Daarin staat voorop het
onderwijs kwalitatief goed, toegankelijk en duurzaam
te houden. Met de krimp van het aantal leerlingen zal
dit een grote uitdaging zijn voor het Zeeuwse onder
wijsveld. Maar in een onderwijsrijke en innovatieve
omgeving als de onze heb ik daar alle vertrouwen in.'
47 Zeeuws Tijdschrift 2014 2-3