de
helde
De Grote Verveling en (N)umber (N)ine
J'UIT was een initiatief van Aart Janszen, de directeur
van het Zuidlandtheater en vice-voorzitter van de
Stichting Cultuurspreiding Zeeland die J'UIT een
budget toekende. We werden spontaan lid van de
twintig leden tellende op inspraak, discussie, marxis
me en anarchisme drijvende groep. Werkende jonge
ren en middelbare scholieren gingen Terneuzen
omtoveren tot een plek met gelijke kansen voor ieder
een. Na een zestal vergaderingen waren onze kamera
den ervan overtuigd dat ons plan voor krities totaalte-
jater net zo belangrijk of eigenlijk veel belangrijker
was dan een konsert van Kayak. Na dat konsert kwam
De Grote Verveling in beeld. Uiteraard moesten alle
leden meespelen in het stuk. Toneelervaring was niet
relevant want iedereen kon toch toneelspelen? Wij
besloten uit voorzorg alle teksten van het stuk op tape
te zetten. De creatieve energie van J'UIT kon zich
daarna richten op de aankleding.
Unaniem werd besloten dat het decor sober moest
zijn, de toneelkleding zwart en de verlichting gedimd.
We beseften dat De Grote Verveling wel eens echt ver
velend zou kunnen worden. We zochten contact met
de directeur van de muziekschool, Anton van Prooijen
(de Terneuzense Peter Schat en ook dood), die aan een
zeer eksperimentele compositie werkte met elektroni
sche klankeffecten en gesproken citaten van Mao en
Che. De titel (N)umber (N)ine was een subtiele ver
wijzing naar de anonymisering van de maatschappij.
De voorstelling op 6 april 1975 werd door meer
dan honderd jongeren bezocht die het aandurfden
met zichzelf geconfronteerd te worden. Zij hoorden
zinsflarden als:
duidelijk beïnvloed door de beeldtaal van Monty
Python en wij lieten onze puberale dichtader rijkelijk
vloeien. In de catacomben van het Zuilandtheater
interviewden we Neerlands Hoop dat try-outs deed in
Terneuzen en vanaf dat moment daalde onze interes
se voor de PH Kroniek en zagen we meer toekomst in
het theater. Ilc had tijdens mijn busreizen zinsflarden
genoteerd en die bombardeerden we tot basistekst
voor een toneelstuk waarvoor we snel een naam
gevonden hadden: De Grote Verveling. We besloten
het aan te kaarten bij het in 1974 opgerichte Jeugd Uit
in Terneuzen (J'UIT).
je bent zo vroeg zeg omdat die marokkanen er nog niet
zijn. die werken bij jieret. een ander wil het niet doen.
geen een. ik ben er al eens geweest, ja juist, de boot zal
niet varen, waarom niet? omdat het zo mistig is. die vaart
wel. hé nee hoor. de ruiten zijn gekleurd, as op de kaarten,
de sigaren dansen in het doosje, wilde havanna's.
Ze werden door muziekfragmenten van Pink Floyd en
Grieg omlijst. Hoe meer het toneelstuk vorderde, hoe
meer ze weggedrukt werden door een manifest over
een nieuwe communicatieve wereld. De recensenten
vonden het te weinig uitgewerkt maar stonden wel
sympathiek tegenover deze poging de luie theatervre
ter te provoceren. Vooral het opgenomen applaus
49 Zeeuws Tijdschrift 2003/2-3
