francisca van vloten
Clara Johanna Bonebakker werd op i mei 1904 in
Soerabaja geboren als dochter van Willem Bonebakker,
werkzaam bij de Koloniale Bank ter plaatse, en Clara
Bauer, de kunstzinnige dochter van de geneesheer
directeur van het in Batavia gevestigde psychiatrische
ziekenhuis. Van het begin af was Claire de lieveling
van haar vader. Internationale bekendheid hadden de
Bonebakkers verworven door een voorzaat, die zich in
Amsterdam als juwelier had gevestigd. In 1915 vertrok
de familie - naast Claire was er een vijf jaar jongere
dochter Annie ('Ant') - naar Nederland om zich in
Amsterdam te vestigen waar Willem Bonebakker tot
directeur van de Koloniale Bank, de latere Cultuurbank,
was benoemd. Claire bezocht een particuliere lagere
school en een Lyceum voor Meisjes in Amsterdam en
tenslotte een finishing school in Bloemendaal. Op het
lyceum was haar tekentalent naar voren gekomen, haar
tekenlerares Louise Beijerman (1883-1970) zorgde ervoor
dat zij extra tekenlessen kreeg. Toen haar moeder in
1923 stierf, werd Claire gastvrouw voor haar vader die
een druk sociaal leven leidde. Ze bleek er, met haar Great
Gatsby-achtige uitstraling, voor in de wieg gelegd.
Een ras-artieste
Pas in 1930 ging Claire, inmiddels gehuwd en gescheiden
van Theo Verrijn Stuart, zich serieus toeleggen op de
schilderkunst. Ze nam les bij E.R. Dietze (1880 -1961),
leraar aan de Königliche Akademie in Dresden, drie jaar
later keerde ze geschoold in het late Duitse impressio
nisme naar Nederland terug. Haar wens een opleiding
tot binnenhuisarchitect of architect te volgen vond geen
goedkeuring bij haar vader die haar als schilderes zag.
Claire werd lid van de Amsterdamse kunstenaarsvereni
ging St. Lucas en vertrok naar Parijs om lessen te volgen
bij Anders Osterlind (1887-1960), zoon van de Zweedse
kunstenaar Allan Osterlind, schilder van stillevens en
landschappen en autodidact. In Parijs sloot Claire zich
aan bij de Salon du Dessin et de la Peinture a l'eau. In de
Franse lichtstad ontmoette zij haar tweede echtgenoot Kees
Goedewaagen, met wie ze van 1934 tot 1939 getrouwd was.
Als schilderes debuteerde Claire in 1938 in Nederland
met 29 werken in de Amsterdamse kunsthandel
Santee Landweer. N.H. Wolf noemde haar in De Kunst
een ras-artieste met 'eene zóó sterke persoonlijkheid
belooft méér voor de toekomst dan men gewoon
lijk van debuteerende kunstenaars verwacht.' De kri
tieken liepen uiteen. Tot haar vertrek naar Mexico in
1956 zou Claire regelmatig exposeren, niet alleen in
Nederland maar ook in België, Frankrijk, Engeland,
Mallorca en waarschijnlijk zelfs in Amerika.
Veere
In de zomer van 1938 logeerde Claire in pension Ver
linden in Veere, in 1939 huurde ze van de kunstenaar
Frits Lensvelt (1886-1945) een deel van het Dijkhuis
tussen Veere en Vrouwenpolder en vanaf 1941 ver
deelde ze haar tijd tussen het Dijkhuis en Den Haag,
waar haar derde echtgenoot Bert Prinsen Geerligs
woonde. Eind 1942 geëvacueerd, trok ze een jaar later
na enige omzwervingen met haar echtgenoot naar
Woerden om in 1946 na een korte periode in Amsterdam
alleen naar Veere terug te keren. Ze vestigde zich defini
tief in het huis In de Coerenblom aan de Kaai, dat
eigendom was geweest van de schilder en graficus
J.F.E. ten Klooster (1873-1940). In haar nieuwe huis
kon Claire haar talenten uitleven, zij herstelde het
zoveel mogelijk in de oude staat, maakte er een 'klein
museum' met korenbloemblauwe accenten van en
werkte daarnaast geconcentreerd aan haar schilderijen
44 Zeeuws Tijdschrift 2002/4
