f
zappen door de geschiedenis: van de eerste houten
scheepjes op de Schelde in de late Middeleeuwen tot
de gigantische containerschepen (dozenboten) van nu.
Niet alleen de schepen en scheepstypen, maar ook de
lading komt aan bod. De vondsten uit het wrak van het
VOC-schip Het Vliegend Hert zijn belangrijke, stille
getuigen. 'Dankzij het zinken van die Oost-Indiëvaarder
weten we ook veel over wat er uit Zeeland mee genomen
werd op de tocht naar de oost: wijn, tabak, scharen,
van alles. We kunnen ook mooi zien hoe de verschil
lende zaken verpakt werden in die tijd. Een loden blik
voor de kaas bijvoorbeeld.'
Historische kamer
Zeeland is ontstaan uit water en dat water was de oor
zaak van opkomst en verval van steden en havens. Het
water zorgde ook voor bedrijvigheid, voor werk, het
tweede hoofdthema. We gaan naar boven, naar een
kamer van het Lampsinshuis. Een kamer met een
bijzondere historie: in deze ruimte vergaderde de
Permanente Commissie. Een commissie die bij de
afscheiding van België in 1831 ontstond en toezicht houdt
op de regulering van het loodswezen. België bedong
toen dat het een eigen loodsdienst op de Westerschelde
zou houden met een eigen loodswissel in Vlissingen.
De Permanente commissie, twee Nederlanders en twee
Belgen, bestaat nog steeds. Destijds bepaalde die com
missie ook het scheepstype waarmee beloodst werd.
Modellen daarvan zijn te zien in deze kamer. En verder
van alles dat te maken met het loodswezen en vaar
wegmarkering: verlichting, betonning en bebakening.
We laten hier ook zien hoe onder invloed van de
voortschrijdende techniek ook de loodsboten verander
den. De komst van de motoren (stoom en later diesel)
zorgden ervoor dat de loodsen steeds sneller naar de
schepen konden worden gebracht.' Er zijn dus model
len van redeboten te zien en ook een antieke lamp
constructie uit een vuurtoren.
De volgende kamer heeft een meer 'speels' karak
ter. 'Dit noemen we 24 uur aan boord. De visserij komt
aan bod, hoewel niet uitgebreid daarvoor zijn al andere
musea in Zeeland. Wat wij wél laten zien is de kreeften
visserij, die is vrij uniek in Nederland, op de Ooster-
schelde wordt het nog steeds gedaan.' Ze wordt ver
beeld door perfect op schaal nagebouwde miniaturen
van de Middelburgse modelbouwer Han Reinhout,
levensecht inclusief mensen aan het werk. In schril
contrast daarmee is het grote beeldscherm aan de
wand dat in actuele journaal-beelden de kentering in
de visserij sinds de jaren zeventig laat zien: overbevis-
sing, vangstbeperking, stillegregeling.
Maritieme beroepen daar draait het vooral om in
deze kamer: de scheepstimmerman, de chirurgijn, later
de machinist, werktuigbouwkundige en de scheepskok.
'Er moest natuurlijk gekookt worden, zonder voedsel
voer niemand wel. De kok was eeuwenlang één van
34 Zeeuws Tijdschrift 2002/4
