conservatorium: weinig wild allemaal. 'Her long red
hair, made my hands itch, with dispair, hoe zou je dat
vertalen?', vraagt Jacob aan Daan. 'Ze had lang rood
haar, ik keek er naar, en kwam klaar', zegt Daan
schouderophalend. Zulke jongens dus.
'Ik weet niet wat er nu zo wild is aan die mossels;
ze blijven toch op dezelfde plek liggen,' zegt Daan
terecht. En dat is het nu juist. De lamlendige sfeer, de
gewoontes, de taal, het gebrek aan initiatief wekten
wrevel op. Maar lag dat aan de film? Later bedacht ik
me dat dat ook de dingen zijn die me ergeren sinds ik
in Zeeland woon. Bespiegeling over mossels, Zeeland,
wat dan ook, als ontwijking op vragen die echt ergens
over gaan, het gedagdroom en dan niets doen om die
droom werkelijkheid te maken: hoever mag je gaan in
je generalisaties?
De redenen waarom ik in Zeeland woon, komen
ook voldoende aan bod: het landschap en de zee, de
vergezichten en de ruimte, de rust en de vriendelijk
heid van de Zeeuwen. Maar de film stemt niet opti
mistisch. Op basis van deze film zou ik mijn hart
vasthouden voor de kinderen die in Zeeland opgroei
en: wat een uitzichtloosheid. Terwijl dat uitzicht; daar
is nu juist niets mis mee. Mooie beelden dus; van de
zee, van het land, van de dorpen met slierten kerkgan
gers. Het beeld van een wedstrijd op de motor door
een boomgaard: prachtig. Een duizelingwekkend
tsjaktsjaktsjaktsjak van langs suizende bomen.
Gelachen heb ik ook, zelfs hardop. Vooral Daan -
gespeeld door Frank Lammers, die haast vlekkeloos
Zeeuws spreekt, lekker vet zoals het hoort - is een
komisch talent. Wat een prachtkop, een man uit één
stuk en dan die breekbare uitdrukking. Iemand die
lekker in zijn vel zit, het allemaal weinig kan schelen
wat anderen denken, vol van droge humor, haast zon
der het zelf te weten. 'Weet je wat een Zeeuw doet in
de woestijn? Niks. Veels te warm.'
Wilde Mossels won de CJP Jeugdprijs. Terecht vind
ik. Eindelijk weer een Nederlandse film over (een
stukje) Nederland. Een film met humor, drama, met
oog voor eigenaardigheden en met zelfkritiek. De
Bruyn is tenslotte zelf een Zeeuw. Maar toch bleef het
een beetje knagen. Ik zal wel te veel import zijn om
de werkelijke spirit te begrijpen. Jammer dat ik niet
meer rook, anders zou ik de gedroogde mosselen eens
kunnen proberen.
-
24 Zeeuws Tijdschrift 2000/6
