over boeken
233
in de sonetten, hoewel de maakster er
van het - paradoxaal genoeg - in de hier
geciteerde regel misschien nog het
meest benadert.
Het is heel goed mogelijk dat Johanna
Kruit niet meer wilde dan, gedragen
door de liefde voor haar manende liefde
voor de natuur, het Zeeuwse landschap
dat ze op haar tocht tegenkwam be
schrijven. Als dat zo is, dan is ze daar ze
ker in geslaagd. Duidelijker zou dit even
wel tot uiting zijn gekomen, als de mooie
foto's die Henk Barentsen van deze tocht
maakte naast de sonnetten zouden zijn
geplaatst.
Gaat 't je dus om een poëtisch verslag
van een wandeltocht langs de Zeeuwse
kusten door een bezield waarnemer, om
een sfeertekening van bekende en min
der bekende plekjes door een dichteres
die vanuit een ontroering schreef en an
deren in die ontroering wil laten delen,
dan is deze bundel wél „voor jou be
doeld".
F.v.V.
H. G. Hesselink, Geschiedenis der
tramwegen in Zeeuwsch-Vlaande-
ren 1887-1949. Uitgave van J. Due-
rinck-Krachten bv, Kloosterzande,
1984. Prijs f 59,50.
Het spoor, in verleden en in heden,
oefent op velen een grote aantrekkings
kracht uit. Oude ansichten met een stuk
je rail erop zijn meer gewild en dus duur
der dan andere, om nog maarte zwijgen
over de kaarten waarop het rollend ma
terieel zelf te zien is. Naast de verzame
laar bij wie elk plaatje van een stuk
spoor- of tramweggeschiedenis begeer
te opwekt, zijn er ook mensen die hun
aandacht uitsluitend richten op de ge
schiedenis van één bepaalde lijn, maar
die over die lijn dan ook letterlijk alles
aan de weet tracht te komen: locomo
tief- en rijtuignummers, vertrek- en aan
komsttijden, gegevens over bedrijfson
gevallen enzovoort.
Weer anderen werken zich in hun vrije
tijd jarenlang in het zweet teneinde een
bonk roest terug te toveren tot wat hij
ooit was: een glimmende locomotief in
perfecte staat van onderhoud. En als die
locomotief dan eindelijk op een mooie
zomerdag de loods uitrijdt om met een
sliert wagons achter zich een inmiddels
in ere hersteld oud baanvak nieuw leven
in te blazen, dan heeft de plaatselijke
VVV er een toeristische attractie van de
eerste orde bij!
Maar niet alleen de historie wekt de inte
resse, ook de nieuwste ontwikkelingen
worden op de voet gevolgd. Zo kan er in
ons land geen nieuw station worden
geopend, geen nieuwe spoorbrug of
-tunnel in gebruik worden genomen en
geen nieuw type trein, tram of metro
worden ingewijd, zonder dat een horde
enthousiasten zich ter plaatse verza
melt, gewapend met blocnote, camera
en bandopnameapparaat. Enige tijd ge
leden zag ik op een druk kruispunt in de
Amsterdamse binnenstad midden tus
sen het voortrazende verkeer een ver
stilde figuur in merkwaardige houding:
voorovergebogen, met de hand dicht bij
het wegdek: een passerende tram miste
de man op een haartje. Bij navraag bleek
mij dat het hier ging om iemand met een
grote voorliefde voor het hoofdstedelij
ke openbaar vervoer; hij was daar bezig
het geluid van een tramstel dat binnen
kort zou worden afgedankt voor het na-
STOOMGEMAALOOSTERSCHELDE (2)
Zoals we teruggaan: omdat wat vastligt niet meer
los wil raken. Er braken ramen waardoor wind nu
ongehinderd binnen kon. Vogels verzonnen een begin
en namen alle ruimte in die over werd gelaten.
Het water van de weel bevroor en alles wat hier
hoort werd stiller dan het was. We passen op dat we
niet storen omdat wat ongezien gedaan wordt eigenlijk
niet mag. Van binnen zie ik wat ik eerder had bedacht
en word het kind dat hier begon. Een kromme trap
verbergt nog stappen naar omhoog waar ergens boven
voor een raam verlangen ligt. Gezichten krijgen naam.
Ik zie voordat we gaan hoe ver de einder is.
Gemis is een bezit dat meereist als je gaat
wanneer je het als afscheid in je denken draagt.
Stoomgemaal „Oosterschelde", eiland Tholen. (Foto: Henk Barentsen).