zeeweringen en boulevards van vlissingen
115
tjes onderzocht en deze onder zeer ho
ge druk met kunsthars geïnjecteerd. Uit
geboorde controlecylinders bleek dat
de kunsthars via fijne kanaaltjes en po
riën tot aan de achterzijde van de muur
doorgedrongen was en het metselwerk
stevig aan elkaar gekit was.
Als extra veiligheid, om bij eventuele
calamiteiten aan de oude muur de hui
zen op de boulevard zoveel mogelijk te
beschermen en een dijkdoorbraak te
voorkomen, is op ca. 2.70 m achter de
muur een stalen damwandscherm hoog
7.50 m aangebracht. Gelijk met de ver-
beteringswerken is door de gemeente
Vlissingen de boulevard „aangekleed"
en van een nieuw wegdek voorzien.
Deze werkzaamheden zijn nu nagenoeg
voltooid, zodat we in 1984 eigenlijk
met bijna dezelfde zin kunnen eindigen
als H. G. van Grol in een kranteartikel
deed in 1 939: „Nu de hinderlijke obsta
kels zijn weggenomen, behoeft de jach
tende vreemdeling niet meer half boos
het stuurrad om te wenden en de zee
den rug toe te draaien, maar kan hij den
lof verkonden van dezen weergaloozen
verkeersweg langs de scheeprijke
Schelde21)-
Noten en literatuur
Winkelman, p. 1 55.
2) Dommisse, p. 21
3) v/d Bergh, no. 853; in sete hetverleggen van
een dijk die niet meer te houden is naar binnen,
d.i. landinwaarts.
4) Dommisse, p. 23.
5) Dekker, p. 90, 98; zie over dit onderwerp ook
De Bruin, De kust. Hoofdst. Inleiding.
6) Dekker, p. 522.
7) Dekker, p. 593 en 594.
v. Grol, V.C. 8-7-1939.
ibidem.
De Waard, Inv. Walcheren p. 6 en G.A.V. inv.
nr. 5449 p. 7.
Dommisse, p. 24.
,2) G.A.V. inv. nr. 159, lijst nr. 33.
I3) Winkelman, p. 21 9.
,4) Resol. Staten van Zeeland (gedrukt ex.) d.d.
1 6-12-1735 folio 285.
I5) G.A.V. inv. nr. 1 72.
,6) G.A.V. inv. nr. 172; De spijkers werden uit het
land van Luik geïmporteerd en voor elke paal
waren nodig „meer dan honderd ponden spij
kers van elf guldens de honderd ponden". Tot
in het laatste kwart van de vorige eeuw heeft
men het bespijkeren toegepast. Het is nu ver
vangen door het veel goedkopere middel van
creosoteren en het gebruik van paalwormbe-
stendig tropisch hardhout. Zie De Bruin, De
kust. p. 45.
,7) De Kanter, p. 4 en 5.
,8) Een dergelijke beer moest tevens dienen als
aansluiting van de dijk met de vestingwerken.
In Veere is nog zo'n (gerestaureerde) beer in
het terrein te zien. Daaruit valt heel goed de
werking af te leiden.
I9) Een van de eerste bouwwerken was het ge
bouw voor het Ned. Loodswezen in 1 883.
zo) Nr. M 804.
2') v. Grol, V. C. 8-7-1939.
Literatuur
v/d Bergh Bergh, L. P. C. van den, Oorkondenboek
van Holland en Zeeland, d. II Amsterdam/Den
Haag, 1873.
De Bruin, De kust Bruin, M. P. de. De kust van
Walcheren, Middelburg, z.j.
Bruin, M. P. Waken en bewaren, 1 00 jaarProvincia-
le waterstaat 1 881 -1 981Goes, 1 981
Dekker Dekker, C. Zuid-Beveland. De historische
geografie en de instellingen van een Zeeuws
eiland in de Middeleeuwen. Assen 1971.
Dommisse Dommisse, P. K. De ambachtsheerlijk
heid van Oud-Vlissingen en de wording van
Nieuw-Vlissingen. Middelburg, 1910.
v. Grol V. C. Grol, H. G. van. Het 500-jarig bestaan
van de dijken, nu Boulevard Bankert en Boule
vard Evertsen in: Vlissingsche Courant 8-7-
1939.
De Kanter Kanter, J. de Phil.z. De Franschen in
Walcheren. Middelburg, 1814.
Meeter, Y. De vesting Vlissingen. Zeeuws Tijd
schrift, 1 972.
Peters, C. H. J. Vlissingen in detijd. Geschiedenis in
kort bestek. Vlissingen 1 982.
Schukking, W. H. Napoleon en de vestingbouw
meer in het bijzonder in Nederland. In: Publica
ties van het Genootschap voor Nap. studiën.
Den Haag. 1 951
Smallegange, M. Nieuwe cronyk van Zeeland. Mid
delburg, 1 696.
De Waard Waard, C. de. Inventaris van de archie
ven der besturen van het eiland Walcheren.
151 1-1870. De archieven berustende onder
het polderbestuur te Middelburg. Middelburg
1914.
Wilderom, M. H. Tussen afsluitdammen en delta-
dijken. Ill Midden-Zeeland. Middelburg 1 968.
Winkelman Winkelman, H. P. Geschiedkundige
Plaatsbeschrijving van Vlissingen. Vlissingen
1873.
G.A.V. Gemeente Archief Vlissingen.
Archieven Rijks Waterstaat.
Ds. S. J. M. Hulsbergen
Het overlijden van ds. Hulsbergen op
Goede Vrijdag 20 april 1 984 heeft heel
wat Zeeuwen getroffen. Hoewel zijn
overlijden te verwachten viel, beseffen
wij nu pas goed welk een bijzonder
mens is heengegaan. Wij willen hem in
een volgend nummer herdenken tege
lijk met het laatste deel van zijn bijdrage
over Zeeland en de protestanten in
Vlaanderen.