een bijna vergeten bladzijde
212
DORPSGEZICHT, NIEUWERKERK
Eén der „dochterkerken" van de „Diekse kerke"
1 953. De kerk dateerde uit 1 900.
Gereformeerde Kerk te Nieuwerkerk in de periode vóór
gewone bewerking door de Godde
lijke H. Geest een bijzondere gave
geschonken is na den woorde Gods
om uit hetzelve een woort tot stich
ting tot de gemeente te spreken."
Men besluit als vergaderde broeders,
bij afwezigheid van ds. Budding, ds. L.
G. C. Ledeboer uit Benthuizen raad te
vragen, hoe nu verder? Ledeboer advi
seert tenslotte: „...op de wenken des
Heeren te letten, en de Stemme der ge
meente, en de naburige kerkeraden".
Van Dijke, een landbouwer die zich on
derscheidde door zijn „oefeningen" aan
huis, komt langzaam maar zeker voor
het Schouwen-Duivelandse voetlicht.
Maar al spoedig wordt hem het vuur na
aan de schenen gelegd! De boetes lo
pen hoog op en hij kan daar financieel
niet aan voldoen. Een smeekbrief aan
de koning heeft in zoverre succes dat
Van Dijke bij Koninklijk Besluit van
16 december 1842 een bedrag van
f 1200,- wordt kwijtgescholden. On
derwijl oefent Van Dijke rustig verder,
hetgeen de officier van Justitie in Zie-
rikzee aan de minister van Justitie doet
opmerken, dat deze oefenaar „Zijne
Majesteits goedertierenheid weinig op
prijs schijnt te stellen". Een hernieuwd
verzoek vanuit huize Van Dijke te Sint-
Philipsland om nu f 2800,- aan boetes
nietig te verklaren wordt afgewezen.
Sterker nog, op maandagmorgen 20 fe
bruari 1 843 wordt hij voor dag en dauw
van zijn bed gelicht en alsarrestant naar
het 's Gravensteen in Zierikzee opge
bracht. In totaal „vijf volle maanden" zit
hij hier tussen échte misdadigers. Ten
slotte bezwijkt hij uit heimwee naar
huis, voor de verleiding „vrijheid" aan te
vragen. Hiermee ziet hij af van alle Ge
reformeerde pretenties, die tot dusver
„heilig" voor hem waren! Juist déze
stap van Van Dijke heeft verstrekkende
gevolgen voor de Duivelandse gemeen
te. Mag deze oefenaar een aantal keren
hebben gepreekt in de schuur van Van
Farowé te Nieuwerkerk, vanaf dat mo
ment dat hij op de knieën is gegaan voor
de „vrijheidsaanvrage" wordt zijn naam
niet meer genoemd in het „kerkelijk no-
telboek". De teleurstelling is te groot
voor Van Farowé. Natuurlijk kan hij blij
ven rekenen op de krachtige steun van
ds. Budding, maar wat kan déze doen,
wanneer hij medio 1843 opnieuw
wordt vastgezet, en dan nog wel in Nij
megen?
Op de tast verder
„Duiveland" komt in grote nood!
„Op hemelvaartsdag de gemeente
opgeroepen en na alles onderzogt
te hebben is het gebleken dat velen
niet verenigd in den weg waren om
op Gods bestellingen te wagten
aangaande de bedieninge des
Woords en de Sacramenten, en na
alle vermaningen en waarschuwing
heeft het gebleken dat een aantal
leden geneigd waren een Leeraar
voor een Enkelde reize in te roepen
uit de gemeente Dordrecht of Rot
terdam"
Hulp wordt ingeroepen bij en geboden
door twee predikanten: ds. S. Los en P.
Dijksterhuis. Echter, allebei „Christelijk
afgescheiden"! Hoogst verwonderlijk in
deze kring! Hun aanwezigheid is echter
niet afdoende! Over een gemeentever
gadering meldt Van Farowé nog:
dat laatste vergadering gehou
den 23 junij 1 843 meer veroorzaakt
heeft scheuring en verdeeldheden
dan een bindinge."
En dit wordt doorgegeven! Terwijl Van
Farowé het getij wat ziet verlopen en
neerzit als een moedeloze profeet Elia,
wordt hij ineens krachtdadig bepaald
bij de geestelijke nood van de gemeen
te. Er zijn kinderen, die nodig de doop
behoeven. Het verzoek klinkt:
„...of men onder opzien tot den
Heere doch niet mogten tot besluit
te komen om alle poging aan te
wenden tot een leeraar, wier belij
denis is de 37 geloofsartikelen, de
Catikismus, met de formulieren van
Eenheid en gehouden zij met de Va
deren der ware reformatie
Die hoopvolle nood brengt Van Farowé
opnieuw in beweging! Het vuur ont
vlamt in hem, en zo komt hij opnieuw in
contact met een „leeraar" te Rotterdam.
Maar nu geen „Christelijk afgescheide
ne", maar iemand die de Gereformeer
de principes hoog in het vaandel houdt:
ds. Cornelis van den Oever, algemeen
bekend als „De Paus der Kruisgezin
den". Voorman van het kerkverband
van de „Gereformeerde Gemeenten on
der het Kruis". En het is dankzij dit con
tact, dat de zaak waarom men destijds
is afgescheiden, „Gereformeerd" te
kunnen zijn en te blijven, doorgang
vindt! Via bemiddeling van Van den Oe
ver ontstaan er banden tussen „Duive
land" en ds. Bastiaan Sterkenburg uit
Giessendam. Onder zijn bezielende lei
ding kan Duiveland „Gereformeerd"
verder gaan.
In Sterkenburge ontmoeten we een
man die uit hetzelfde onverwoestbare
hout gesneden is als Dirk van Farowé.
Immers onverzettelijk en vindingrijk!