het zierikzeese stadhuis 1550-1554 19
op wanneer men bedenkt, dat deze
ruimte gedurende de afgelopen halve
eeuw een museale bestemming kreeg
en daarvoor eeuwenlang als bergzolder
werd gebruikt voor archiefstukken en
dergelijke.
Bouwkundig gezien waren er in deze
ruimte nog wel meer merkwaardighe
den, die om een nadere verklaring vroe
gen. Trouwens, het gehele gebouw
bleek interessant genoeg voor een po
ging om ontstaan en ontwikkelings
gang hier en daar opnieuw te belichten.
Vrijstaande ligging
Oude raadhuizen kunnen somsfraai do
mineren aan een ruim plein of op een
goed zichtbare plaats op de hoek van
straten en/of grachten. Er zijn echter
ook indrukwekkende raadhuizen, die
min of meer weggedrukt staan in een
achterafstraat.
Het stadhuis van Zierikzee is gesitueerd
in zo'n straat van de tweede rang waar
door het gebouw niet goed tot zijn recht
komt. Men kan geen afstand nemen om
de sierlijke Vlaamse gevels te bewon
deren.
Er zijn zeer sterke aanwijzigingen, dat
de situatie in het midden van de 16de
eeuw, toen het gebouw werd opgetrok
ken, geheel anders is geweest. Wij ne
men daarbij als uitgangspunt een ano
nieme gravure, voorstellende het beleg
van Zierikzee in de jaren 1 575 en 1 576.
Het tafereel dateert uit laatstgenoemd
jaar en biedt behalve een levendige
weergave van vaartuigen, ruiters en
voetvolk ook een ietwat primitief pano
ramisch overzicht van de stad Zierikzee
met haar voornaamste gebouwen.
Hoewel de betrouwbaarheid van deze
stadsplattegrond hier en daar te wen
sen overlaat en er ook sprake is van
sterke vertekening - stadhuis en Sint
Lievens Monsterkerk liggen op het
kaartbeeld naast elkaar! - mag ander
zijds worden aangenomen, dat de vrij
staande ligging van het stadhuis wel
degelijk op de destijds bestaande situa
tie gebaseerd kan zijn. Immers, de hui
zen, die thans in de direkte omgeving
van het stadhuis zijn gelegen, dateren
alle uit het laatst van de zestiende of uit
het begin van de zeventiende eeuw.
Het stadhuis had in de beginperiode
geen ingang aan de Meelstraatzijde,
wél aan de kant van de Melkmarkt. De
restanten van het oude hang- en sluit
werk zijn nog steeds zichtbaar aan die
zijde.
Naar alle waarschijnlijkheid kon men de
ruimte van de oude Vierschaar ook nog
betreden via een deur, die was ge
plaatst in de muur tussen deze ruimte
en de Vleeshal.
Ingrijpende veranderingen (1614)
Bij het nagaan van de ontwikkelings
gang van het Zierikzeese stadhuis wor
den we tweemaal geconfronteerd met
Eikehouten muurstijl met „fopblok" op de plaats van een van de drie voormalige
trekbalken, die tijdens de „zolderloze" periode in de hoog opgaande ruimte zicht
baar waren.
Foto: J. Bohnen te Rotterdam. (Vereniging Dorp, Stad en Land).
Het (verhoogde) trappenhuis met toegangsdeur naar de Schutterszaal, die circa
1 614 tot stand kwam door het aanbrengen van een zolder boven de lagergelegen
grote zaal (tegenwoordig Trouwzaal, vroeger Schepenzaal).
Foto: J. Bohnen te Rotterdam. (Vereniging Dorp, Stad en Land).