ZEEUWS
TIJDSCHRIFT
MEDEDELINGEN VAN HET
KONINKLIJK ZEEUWSCH
GENOOTSCHAP DER
WETENSCHAPPEN
n
n
pleintje aan de Groenmarkt plaatste de ge
meente een oorlogsgedenkteken van prof.
L.O. Wenckebach.
LITERATUUR
Berghoef, Wederopbouw. C. Dekker, Zuid-Beveland.
Huizinga, Burg en kerspel. Kesteloo, Stadsrekeningen
van Middelburg. Unger, Bronnen. Unger, Middelburg m
omtrek. Unger, Monumenten van Middelburg. Valve-
kens. Abdij te Middelburg. Valvekens, Zuid-Nederland-
sche Norbertijnen. G.A. de Kok .Abdij van Middelburg.
J.A. Frederiks, De abdij van Middelburg. Koch, Middel
eeuws Walcheren. Lussanet de la Sablonière e.a.. Res
tauratie abdijgebouwen. Obreen, Middelburgsche abdij.
Fruin, Mededeelingen archief Middelburgsche abdii.
Fruin, Archief O.L. V.-abdij. Trimpe Burger, Oudheid
kundig onderzoek abdij.
ABEELE (den Grooten en den Kleinen
Abeele, Groot Abeele, Klein Abeele e.a.).
Buurtschap gelegen aan de Oude Vlissingse
straatweg tussen Oost-Souburg en Middel
burg; vroeger grotendeels behorend tot de
(voormalige) gemeente Oost- en West-Sou
burg, thafis gemeente Vlissingen; 115 inw.
(1971); aanvankelijk afzonderlijke heerlijk
heid, later deel van de heerlijkheid Oost- en
West-Souburg.
De buurtschap Groot Abeele was voor de
komst van de stoomtramverbinding tussen
Middelburg en Vlissingen (1882) de pleister
plaats van de *pietjeswagen (postwagen).
Klein Abeele ligt wat noordelijker (thans ge
meente Middelburg) en was van geringe be
tekenis. Van het kasteel Den Abeele is wei
nig bekend; de namen Groot Abeele, Nieuw
Abeele en Abeeleburg herinneren aan dit
huis. Wapen: het wapen van de heerlijkheid
Abeele (en van het geslacht Van den Abeele)
komt voor in 1696, in Smalleganges Nieuwe
Cronyk van Zeeland; een dergelijke wapen
figuur heet een hameide, het is een gestileer
de afbeelding van een hek of hamei.
LITERATUUR
Van der Aa, Aardrijkskundig woordenboek. Van Beve-
ren. Verdwenen kastelen. 44. Craandijk e.a.. Wandelin
gen, 105-106. Ghijsen, Woordenboek, 715.
ABEELE. Voormalig ambacht in Duive-
land, *Oosterstein.
ABEELE, DEN. Buurtschap aan de ooste-
marfkTëë k ^Tn
meente Terneuzen, vóór 1 april 1970 in de
voormalige gemeente Hoek.
ABEELE, Van den: het geslacht Van den
Abeele is gesproten uit het geslacht Hamey-
de en voerde zo een 'sprekend' wapen. Het
zou afkomstig zijn uit de zuidelijke Neder
landen en tot het gevolg behoord hebben
van de graaf van Henegouwen die in 1299 de
graafschappen Holland en Zeeland erfde.
Volgens de Nederlandse Leeuw, 1942, ech
ter stamde Hendrik Willemszoon van den
Abeele uit de baronnen van Renaix en wordt
hij als de stamvader van Van den Abeele ge
noemd. In 1371 kregen hij en zijn echtgeno
te, Heilwich van Weldamme, het klein-am-
bacht *Oostersteyn (te Oosterland, Duive-
land) in leen. Zij bouwden er daarna een
kasteel. Uit het geslacht Van den Abeele
wordt Floris in 1421 als rentmeester ge
noemd over Zeeland Bewester Schelde.
LITERATUUR
Van Grijpskerke,
312.
ABELEVEN
uitgetrokken, welk brouwsel vermengd
werd met gedroogd mensenbloed.
2. Martinus (Middelburg 28 maart 1804-
Middelburg 25 mei 1874). Studeerde phar-
macie aan de Geneeskundige School en had
een opvallend aardje naar zijn vaartje. Met
een schortje voor en een Duits pijpje in de
mond liep hij door huis en winkel. Een jaar
lang diende hij bij de mobiele schutterij te
Vlissingen, maar hij ging even ingetogen
naar zijn huis als hij het verlaten had. Zijn
studiezin richtte zich meer op natuurkunde
dan op filosofie. Bij zijn dood werd de zaak
opgeheven. Uit zijn twee, op latere leeftijd
gesloten huwelijken, stammen geen kinde
ren.
3. Lambertus (Middelburg 12 jan. 1816-
Oost-en West Souburg 23 april 1863). Medi
cus. Zoon van de apotheker Lambertus,
even oppassend en ingetogen als zijn vader.
Vestigde zich te Oost-Souburg, waar hij in
tens leed onder de plagerijen van de oude ge
neesheer H.F. *Haman, vermogend wet
houder en bezitter van een prachtige equipa
ge. Lambertus daarentegen bezocht zijn pa
tiënten te voet. Hij was een selfmade 'filo
soof'. Uit demonstraties met de slingerproef
vanroücault te Middelburg, om te bewijzen
dat de aarde van west naar oost draaide,
concludeerde hij, dat zijn vermoeidheid ver
oorzaakt werd door wandelen 'tegen de loop
der aarde in'. De ware reden was echter een
ongeneeslijke tering.
LITERATUUR
J.C. de Man, Geneeskundige school I en II.
ABELEVEN, Wim (eigenlijk Willem Al-
bert) (Kampen 2 mei 1903-Alesund 18 aug.
1967). Schilder, schrijver en regisseur,
woonde lang in Veere, schilderde vooral
3
Graafschap van Zeeland, 244; 311-
ABEELE, Van den, familie van apothekers
en medici w.o.:
1Lambertus Apotheker, toegelaten in
1799, had een zaak te Middelburg in de Vlis
singse straat I 173. Leefde ouderwets als Sta
stok sr., zuinig, huiselijk, a-politiek, met
hart en ziel bij de zaak, totdat hij op zijn
80ste ging rentenieren. Zijn vrije tijd be
steedde hij aan kerkelijke zaken. Bovendien
waagde hij zich aan de wijsbegeerte van
Kant en Spinoza.
Zijn medicijnen waren van de ouderwetse
soort bijv.: olie, waarin meikevers waren
LITERATUUR
Houtzagers, Houtteelt. 355-357.
Vroegere ingang van de Nieuwe Kerk (19e
eeuw).
ABEEL (Pópulus alba L., witte populier),
*Populier met aan de onderzijde opvallend
witviltige bladeren; in de kuststrook van
Zeeland veel gebruikt als vulsoort in ge
mengde beplantingen, omdat de boom goed
bestand is tegen zeewind en snel groeit. Voor
de bosbouw is de witte populier overigens
van weinig betekenis.