DE NIEUWE LEER IN DE GROTE KERK
de grote kerk van Veere - 2 Pieter Page/ 173
De omwenteling van hervorming en
bevrijding van het Spaanse juk heeft
zich reeds tientallen jaren voor het
grote jaar 1572 aangekondigd. Wat de
reformatie betreft: Al in 1525 waren er
Luthersgezinden in Veere. De Luther
se koning Christiaan van Denemarken
had met zijn gemalin zuster van
Karei V al in 1521 op kasteel
Sandenburg gelogeerd. Hij zou er
enige jaren later op de vlucht ten
..veeden male komen. Men hoort in
die jaren slechts van enkele opstoot-
jes in de kerk. De nieuwe leer scheen
zich zonder al te veel moeite in Veere
te installeren. De repressie van Alva
deed dit echter teniet.
Verscheidene vooraanstaande burgers,
onder wie de pastoor van Veere Jan van
Miggrode en Johan Reigersbergh, werden
verbannen en vluchtten naar Colchester.
In 1560 werd de 21-jarige Joos Joossen na
anderhalf uur te zijn gepijnigd als ketter
voor het stadhuis verbrand. De bevolking
dreigde hier kennelijk tegen in opstand te
zullen komen, want een plakkaat verbood
elke manifestatie. In 1566 echter werd de
zuivere leer" al openlijk in Veere gepre
dikt. De beeldenstorm schijnt aan de
Grote Kerk van Veere te zijn voorbij
gegaan, gezien het feit dat niemand uit
hoofde van beeldbreking uit de stad werd
verbannen (zo meent althans Te Water in
zijn Kort verhaal der Reformatie in Zeeland
(1766)).
Dan komt het jaar 1572 waarin achter
eenvolgens Den Briel, Viissingen en Veere
zich voor de Prins verklaren. Op 4 mei van
dat jaar was een groep Hugenootse solda
ten, uit Viissingen gekomen, in de Grote
Kerk ondergebracht. Aangezien de baljuw
Rollé zich in tegenstelling tot het vissers-
Vogelvlucht van Veere, uit: Smallegange Cronyk 1696.
