de nieuwe leer in de grote kerk
178
C T^tml yitr. JmL 174$. - J C. TJufytJiafz 7^7
TFOHJEIN" vajsi «Le gjroote Kerflc te VJEEKE 0
Is. TilUCtr cxccIriyii
De toren van de Grote Kerk te Veere, uit: Is. Tirion, Tegenwoordige Staat van Zeeland - II, 1 753.
vormde gemeente aan de staat afgestaan
ten behoeve van de inrichting van een mi
litair hospitaal. Oude Veerenaren noemen
haar nog steeds ,,Het hospitaal in tegen
stelling tot het ten onrechte ingebruik
gekomen woord ,,Dom", want een dom
met daaraan verbonden bisschop is de
kerk van Veere nooit geweest. Die
f 1403,67 heeft het departement van oor
log op 31 januari 1834 inderdaad aan de
kerkvoogdij uitbetaald. Als men bedenkt
dat het uitbreken van de verdiepingen en
de verkoop van de verdere inhoud (als
bijvoorbeeld de enorme koperen ketels) de
staat der Nederlanden een aardig bedrag
zal hebben opgebracht, dan moet men
wel tot de conclusie komen dat de Veerse
kerk er bekaaid is afgekomen. Maar goed,
het gebouw was gered.
Wat er omstreeks die tijd met de klok van
de Grote Kerk is gebeurd is mij niet be
kend. Ik neem aan dat het klokkenhuis
door verwaarlozing in verval is geraakt en
dat de klok is verkocht. [Op deze klok
stond:So/i deo gloria. Jasper van Erpe-
gem me fecit Medioburgi Zelandiae 1689"
en voorts: ,,Anno 1686 op 25 mei syn tot
l/ere dry kerken met twee torens ver
brandt, en uyt de vergaderde spys van
twee kloeken is dese gegoten.in ieder
geval ligt er een besluit van B en W van
Veere van 11 november 1837, behelzende
dat op verzoek van de kerkeraad der
Nederduits Hervormde Gemeente te
Veere, met ingang van zondag 19 novem
ber 1837 de grote klok van het stadhuis zal
worden geluid op de daarvoor aange
vraagde tijden. Dit deelde mij de heer
Veldhuis, gemeentearchivaris van Veere,
mede, daarbij tevens vermeldende dat
deze taak werd opgedragen aan de agent
van politie Simon Simonse tegen een jaar
lijkse vergoeding van f 25, Nog steeds
wordt de klok van de stadhuistoren geluid
een half uur voor de aanvang van de
Hervormde kerkdiensten!
Op 20 augustus 1832 werd het militaire
hospitaal geopend onder genees- en heel
kundig opzicht van de Chirurgijn Majoor
A. G. Resler, Med. et Art. Obstetr. Doc
tor, volgens Ds. Renier ,,een man aan wie
menig een in het gezegde hospitaal het
behoud van zijn leven en het herstel van
zijne gezondheid te danken heeft".
Ook aan deze bestemming kwam een
eind. Op 24 november 1861 werd bij ko
ninklijk besluit de vesting Veere opgehe
ven; het garnizoen vertrok in 1866, het
hospitaal werd gesloten en de Hervormde
gemeente verzocht weer in het bezit van
