1782: een nieuwe pomp voor het abdijplein te middelburg
43
Eveneens in het jaar 1782 ontstond het plan
van een nieuwe pomp. De oude pleindeco
ratie, stellig heel schilderachtig met het
hellende terrein, de scheefstaande bomen
met een pomp uit 1771 op de oude plek,
beantwoordde niet meer aan de opvattin
gen in die jaren van een zo rustig en even
wichtig mogelijke bouwkundige composi
tie van het geheel. Daarenboven moeten
wij niet vergeten en dat is waarschijnlijk
ook voor een deel de verklaring voor deze
handelwijze dat in de jaren 1781 tot
1784 als deze affaire aan de gang is, de
factoren van representatie en deftigheid
een belangrijk element vormen. Niet al
leen dat de status" van het regerings
centrum door eenmoderne aanpak" ver
groot zou worden, meer nog zou op deze
wijze de waardigheid der regenten, op
drachtgevers in casu, en de grootsheid
van de daad dezer initiatiefnemers tot uit
drukking gebracht worden door hun ge
voel voor kunst en het op de hoogte zijn
der toenmalige bouwkundige opvattin
gen.
Coenraad Kayser, vanaf 1776 's Landsfa-
briek, had zich bij de uitvoering van zijn
taak te richten naar zijn opdrachtgevers.
Hij had altijd hun goedkeuring nodig. Voor
het pompontwerp dat hij maakte voor het
Abdij plein koos hij een deftig klassicistisch
thema, de amphora op een afgeknotte zuil
als pied-de-stal, evenwichtig, midden op
het plein opgesteld (7).
Amphora
Bezien wij de pomp wat nader dan blijkt
deze te bestaan uit een 1,80 m. hoge
amphora op een 2 m. hoog voetstuk in
een harmonieuze verhouding en beide met
versiering in bas relief. Breedte der canne
lures van de kolom is 20 cm met een plat
vlakje tussen de groeven van 5 cm. De
hoogte van het basement bedraagt 70 cm
en de grootste doorsnede 1,80 m (8). Het
materiaal dat gebruikt is en waarvan na het
jaar 1747 de stadspompen van Middelburg
gemaakt mochten worden is hardsteen.
Deze steensoort is beter tegen het klimaat
bestand en slaat niet uit op den duur zoals
dit met het zandsteen het geval is.
De stellig decoratieve tuit, waar intertijd
het water uitstroomde, is in de loop der ja
ren vervangen door een metalen plaatje
met inkervingen. De zwengel, waarmede
het water uit de welput werd opgevoerd, is
eveneens na het buiten gebruik stellen der
pomp in de loop der jaren verwijderd; al
leen een ijzeren gat laat zien waar deze
zwengel vroegertijds aan het pompli-
chaam bevestigd was.
0/&* tmt* iUt. i../...m,„«C...
