8 Zeeuws Tijdschrift
Vlissingen 1572-1972
NUMMER 2 22e JAARGANG 1972
6 april 1972 herdenkt Vlissingen de dag
waarop het als eerste onder de steden van
Holland en Zeeland uit eigen beweging par
tij koos voor Prins Willem van Oranje.
Nadat op 1 april 1572 de Watergeuzen Den
Briel hadden bezet, volgde binnen een week
de overgang van Vlissingen, niet door in
grijpen van buitenaf, maar door een volks
beweging binnen de muren. Een tijdgenoot
historicus schreef: „Zulks dat die van Vlis
singen heel moedig geworden zijn ende en
dachten niet meer omme den krijg te weder-
staan."
Vlissingen nam de leiding in een moeizame
strijd om de bevrijding van Walcheren. De
opstand, hier en zeer kort daarna ook in
Enkhuizen ontketend, leidde uiteindelijk
tot het ontstaan van een onafhankelijk Ne
derland.
Van een herdenking in 1672 is ons niets be
kend. De Republiek stond toen aan de voor
avond van een oorlog; het is aannemelijk,
dat politieke spanningen de lust tot herden
ken en feestvieren deden vergaan.
Anders in 1772. Hoewel het economisch ver
val al ingetreden was, hoewel een felle par
tijstrijd tussen prinsgezinden en patriotten
de Nederlanders verdeeld hield, herdachten
de Vlissingers met de nodige luister het feit,
dat zij twee eeuwen te voren als eersten te
gen het absolute gezag van Philips II in ver
zet gekomen waren.
Ook in 1872 liet men de bevrijdingsdag niet
onopgemerkt voorbij gaan. Vlissingen had
toen het dieptepunt van zijn verval over
schreden. De Zeeuwse spoorlijn in aanleg
wekte in ieder geval de verwachting, dat
onze stad weldra een belangrijk knooppunt
zou worden in het verkeer tussen Duitsland
en Engeland. Die verwachtingen zijn niet in
vervulling gegaan, althans niet in de mate
die men zich voorgesteld had. Daar staat
tegenover dat Vlissingen een belangrijke
scheepswerf verwierf, dank zij de activiteit
van Dr. B. J. Tideman en de ondernemings
geest van de scheepsbouwer Arie Smit. De
Koninklijke Maatschappij „De Schelde"
werd de kurk, waarop Vlissingen dreef.
Wanneer het De Schelde goed ging, profi
teerde daarvan de stad, ja heel de provin
cie.
1972. Vlissingen is Zeelands grootste ge
meente, is een stad die economisch op
bloeit, die maatschappelijk voor grote uit
dagingen staat. Zij wordt geconfronteerd
met alle problemen, waarvoor een snelle
industriële ontwikkeling een gemeente maar
stellen kan. Geen tijd voor historische op
tochten, uitgesponnen feestredes en dagen
lange volksfeesten. Wel een terugblik.
Het gemeentebestuur van Vlissingen prijst
zich gelukkig, dat het de redactie van het
Zeeuws Tijdschrift bereid vond een afleve
ring van haar blad aan Vlissingen te wijden.
Burgemeester en Wethouders
van Vlissingen.
37
