De Vereniging van Burgemeesters
en Secretarissen op Zuid
en Noord-Beveland
Mr. dr. A. J. J. M. Mes
I. De eerste vijfentwintig jaren, 1878-1903
De beginjaren van deze vereniging schenen blijk
baar niet erg duidelijk omschreven te zijn waar
door het kon voorkomen, dat deze vereniging die
welhaast negentig jaren zal bestaan, reeds 2 ma
len met luisterrijk vertoon de Commissaris der
Koningin en leden van Ged. Staten, alsmede afge
vaardigden van zusterverenigingen waren aanwe
zig het honderdjarig bestaan mocht vieren.
Nadat Thorbecke's Gemeentewet tot stand was ge
komen voelden de toenmalige bestuurders en hun
eerste ambtenaren sterk de behoefte om bij elkaar
te komen, teneinde ervaringen uit te wisselen.
De verenigingen hadden geen staatsrechtelijke be
tekenis en balanceerden somstijds gevaarlijk op de
rand van het wettelijk toelaatbare, maar deze min
of meer foutieve instelling is langzamerhand ver
dwenen en is door het ontstaan van vele nieuwe
organen gewijzigd.
Begrijpelijk dat Zeeland een vruchtbare bodem
was voor deze verenigingen. Elk „district" had zijn
eigen vereniging, een enkele met de ontvangers er
bij.
Wij moeten de vereniging zien in het licht der tij
den, in de vorm van een soort sociëteit, maar dan
een waar plechtige vergaderingen aan de ontspan
ning plegen vooraf te gaan.
Toen de Ver. van B. S. en O. in Zeeuwsch-Vlaande-
ren West, proclameerde, dat zij 100 jaar bestond,
redeneerden die van Z. en N.-Beveland: dan be
staan wij zeker ook 100 jaar en dat zal gevierd
worden.
Doordat de archieven echter te goed werden be
waard, werd er geen controle gehouden. Anders
zou de geboorteakte zijn ontdekt en wel de vol
gende circulaire:
Aan Heeren Burgemeesters en Secretarissen.
In onderscheidene provinciën of gedeelten van
provinciën bestaan Vereenigingen van Burge
meesters en Secretarissen, ter bespreeking van
administratieve en andere gemeentelijke aan
gelegenheden. Het nut van dergelijke vereeni
gingen is algemeen erkend en gevoeld. Op be
paalde tijden bijeenkomende, wisselen de leden
van gedachten over de zaken tot hunnen werk
kring behoorende en vormen tevens een ver
bond tot zamenwerking en van vriendschap. De
ondergeteekenden wenschen voor Zuid- en
Noord-Beveland ook zulk eene vereeniging in
het leven te roepen en nemen de vrijheid Ued.
uit te noodigen tot eene bijeenkomst op dins
dag den 16 april a.s. des middags ten 12 ure,
in een der kamers van de groote zaal in het
„Slot Oostende", ten einde de grondvesting der
vereeniging te bespreeken.
Vrijwel alle Burgemeesters en Secretarissen van
Zuid- en Noord-Beveland traden toe na een vurige
rede van de initiatiefnemer de heer Hartman,
gemeente-secretaris van Goes.
Doel moest zijn „kennis aan te kweeken van het
Gemeentewezen en alzo mede te werken aan de
bevordering van een krachtig Staatsburgerschap
onder de hoofden en eerste ambtenaren". Werd
de vereniging opgericht, zo eindigde de spreker,
dan zal de dag van 16 april 1878 gewis met gulden
letteren in de geschiedenis van dit gedeelte van
Zeeland zijn geschreven.
Laten wij hopen dat die gedenkwaardige dag ge
past en waardig moge worden gevierd.
Er werd gewerkt, fiks en met vaart.
16 mei 1878 werden de statuten vastgesteld
Men zette zijn poorten wijd open: personen, inge
zetenen van Noord- en Zuid-Beveland, „die het ad
ministratief regt beoefenen of tot het administratief
regt in betrekking staan" konden lid worden.
In de beginjaren traden ook veel buitenstaanders
toe, een commissaris van politie, surnumerairs
(euphemistische naam voor volontairs, die moch
ten betalen om zich in „het Vak" te bekwamen),
wethouders en raadsleden, hetgeen later zou ver
anderen.
In de beginjaren werd vurig aangepakt. De Goese
216
