Dekker (1943), R. C. Groen (1948), F. Hammer (1951),
terwijl schrijver dezes in 1956 als laatste de rij sloot.
Sedert 1880 zijn er aanwijzingen, dat er op het school
tje ook handwerkonderwijs gegeven werd. In dat jaar
namelijk werd „mejuffrouw Hendrina Van der Welle,
vrouw des hoofdonderwijzers dier school" tot onder
wijzeres in de nuttige handwerken benoemd. Dat was
dus mevrouw Buys. Waarom zij f 150,— per jaar ont
ving en mevrouw Vader, die gekenschetst werd als
„bekwaam, zeer geschikt en bereid" slechts f 80,—
blijft een van de raadselen der historie. Van een latere
bekleedster van het ambt is bekend, dat zij door de
dorpsgenoten „het breiwuuf" werd genoemd.
Wie zou menen, dat dit een denigrerende benaming
was, zou zich vergissen. De verhoudingen in kleine
dorpen als Kleverskerke zijn bijna steeds bijzonder
hartelijk. Het was rustig en prettig werken aan het
schooltje, dat eerlang het kleinste van Nederland zou
worden. De enige uitzondering daarop was de periode
van Duitse bezetting. Tot twee keer toe werd het
miniatuurgebouw door de Duitsers gevorderd. Soms
waren er soldaten in het leslokaal gelegerd. De kin
deren kregen dan les in de pastorie, de kerk, de con
sistoriekamer.
Natuurlijk liet de herhaalde bezetting van het schooltje
lelijke sporen achter. Zelfs werden opgeborgen leer
middelen vernield of helemaal niet teruggevonden. En
toch, met een handvol leerlingen werd ook na de
oorlog het onderwijs in Kleverskerke voortgezet. Her
haalde malen was het aantal leerlingen de uiterste
grens zo benauwend dicht genaderd, dat opheffing
niet uitgesloten leek. Daarbij kwam, dat de smalle en
modderige voetpaden, die van Kleverskerke naar de
buitenwereld leidden, al lang door wegen in redelijk
goede staat waren vervangen. De gang naar een van
de scholen in de omliggende gemeenten viel, dank zij
moderne vervoermiddelen, niet moeilijk meer.
Op 1 april 1962 daalde het aantal leerlingen beneden
de acht; geen enkele reddingspoging kon meer baten.
Op 24 juli 1964 liet ik voor het laatst de kinderen uit
Bronnen:
Archief Nederlands Hervormde Kerk te Kleverskerke;
Oud-archief van het lager onderwijs, ondergebracht in
het Rijksarchief te Middelburg;
L. W. de Bree: Het platteland leert lezen en schrijven;
A. Dekker: Het ontstaan van de ordonnantie op de
scholen van 1591 te Middelburg;
Gemeenteraadsverslagen van de gemeente Arnemui-
den.
Bij het ter perse gaan van dit nummer
lijden van de heer M. J. Doeleman, lid
Met dankbaarheid maken wij melding
belang van het tijdschrift heeft verricht.
ontvingen wij bericht van het over
man het bestuur.
van het vele werk dat hij in het
Bestuur Stichtina Zeeuws Tiidschrift
121
