AAN HET STRAND
maken? Het verzet had intussen geen succes en elf
parochies werden als „achterghelanden" belast met
een totale bijdrage van 6000 gld.
Tegen een soortgelijk euvel kon Cats zich dekken,
b.v. door een aantal polders aan de noordzijde van
Groede grenzende, mede in het plan op te nemen.
Daardoor kon men immers later zo nodig invloed
op de gang van zaken in die polders uitoefenen en
wellicht het vorderen van een bijdrage voorkomen.
Zo had de polder Groede, na de stormvloed van
1477 een nieuw stenen hoofd laten aanleggen voor
de Zouten polder. De buitengewone heffing was in
dit geval betaald door het kapittel van de St. Bavo.
Dit alles met elkaar maakt het begrijpelijk dat
men een nieuw stelsel ontwierp genaamd, „De
watering van Groede", behalve de polder Groede
omvattende de Zouten polder, Proostpolder,
's-Gravenpolder, Cleyhens polder. Kleine polder,
Noorspolder, Blokspolder, Isempolder en den Nieu
In Groningen maakte men in dergelijke gevallen gebruik
van het beklemrecht.
2) Een watering is in het algemeen:
a. Een dijksring (water-ring?) gevormd na het slechten van
binnendijken.
b. Een afwateringsstelsel.
Het is lastig uit te maken in welke categorie de watering
van Groede thuis hoort, waf de primaire taak van het
nieuwe orgaan was. Het slechten van dijken was als
systeem trouwens ten tijde van Cats in onbruik geraakt.
In geval a zou Cats rechtstreeks, in geval b indirect in
vloed op het beheer van de zeedijken hebben gehad.
wen polder van Groede. Het laatste gebied be
hoorde oorspronkelijk tot de Watering bezuiden
den Yzedijk.
Dat Cats goed had gezien bewijst wel het feit dat
de Cleyhens polder, aanvankelijk binnenpoider,
later geruime tijd het zeewater heeft gekeerd.
Daar er behalve de gebroeders Cats tal van andere
belanghebbenden waren, vormde men een maat
schap. Verschillende belanghebbenden betaalden
de door hen verschuldigde bijdragen in de kosten
door het geven van tiendrechten. Het bedijken
vraagt grote kapitalen en betalen door het geven
van tiendrechten was een praktische methode voor
hen die over niet voldoende liquide middelen be
schikten. n)
Cats ruilde zijn beroep van advocaat voor dat van
administrateur ener Maatschappij, die onder moei
lijke omstandigheden had te werken. De grote
verdiensten van de gebroeders Cats en vermoede
lijk een der sleutels van hun succes was, dat zij het
werk zelf uitvoerden en niet met aannemers werk
ten.
Door het oorlogsgeweld en de langdurige inundatie
had westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen een groot deel
harer bevolking verloren. Doordat Cats de her-
dijking tot een goed einde had gebracht kon het
land vele kolonisten opnemen, waarvan er ver
schillende uit Frankrijk kwamen. 2)
zittend aan het strand zie ik
de grote schepen varen over zee
de grote schepen varen naar het noorden
de grote schepen varen naar het westen
de grote schepen varen naar het oosten
de grote schepen varen naar het zuiden
de zee steekt honderd witte tongen
naar mij uit
WILLEM ENZINCK
243
