Rquacultuur en landschap
ZL
Ruimtebeslag
Jan Willem Bosch
Het Zeeuwse land is door de eeuwen heen vooral een agrarisch productieland
schap. Land dat door de Zeeuwen op de zee gewonnen is wordt traditioneel voor
agrarische productie gebruikt. Het resultaat van het eeuwenlange proces heeft een
zeer gevarieerd en bijzonder cultuurlandschap opgeleverd. Uitgebreide stelsels van
dijken vormen ontelbare grote en kleine polders waarbinnen kreekrestanten herin
neren aan de periode van voor de inpolderingen. Een welvarend land met mooie
boerderijen en dorpen, die ofwel bij de occupatie ontstaan zijn in samenhang met
de oorspronkelijk aanwezige landschappelijke mogelijkheden, of die met de inpol
deringen planmatig tot stand zijn gekomen. Actueel is de verandering van het eco
nomisch grondgebruik. Daarin gaat aquacultuur naar verwachting een belangrijke
rol spelen. Voor de landschappelijke kwaliteit van Zeeland is daarbij een planma
tige aanpak noodzakelijk.
Naast vergroting van de veiligheid was vooral de uitbreiding van de agra
rische productiecapaciteit drijfveer voor de landaanwinning. Beide motieven zijn
niet meer actueel. Grootschalige landaanwinningen zijn ten behoeve van de
landbouw niet langer rendabel. Sterker, ook op reeds eeuwenlang bestaande
landbouwgronden is het voortbestaan van de sector op de traditionele wijze niet
langer vanzelfsprekend. Was de landbouwmarkt ten tijde van de inpolderingen
vooral een lokale (ruil)markt, later een nationale markt, nu is er sprake van een
handel in agrarische producten op wereldschaal. Deze productie is in Nederland
relatief duur door hoge grondprijzen, hoge lonen en wegvallende Europese sub
sidies. Daarom heeft het Nederlandse landbouwproduct het op wereldschaal
moeilijk. Om de problemen het hoofd te bieden wordt er op tal van manieren
gewerkt aan intensivering en verbreding van de agrarische sector. Lang werd hier
bij vooral gedacht aan schaalvergroting of het introduceren van een recreatieve
neventak, zoals de exploitatie van een minicamping. Recent is er een nieuwe vorm
van grondgebruik bij gekomen: de kweek van planten en dieren die in het water
leven, waarbij het in Zeeland - gelet op de ligging in de delta - gaat om teelten
onder zoute omstandigheden. Deze teelten worden kortweg samengevat onder
de noemer 'aquacultuur'. Jaap Broodman wijdt elders in dit Zeelandboek met zijn
artikel 'Zeeuwse tong' de economische aspecten ervan. Ze worden, gelet op de
