perfect ontwikkeld smaakmetronoom. Je kunt in een compositie door het bestuderen
van details aflezen wat voor tempo-aanduiding er zou kunnen zijn en dat vergelijken
met andere composities van tijdgenoten. Maar ik weet zoiets intuïtief meteen. Er zijn
dirigenten met een fantastische balans tussen intellect en gevoelsleven. Leonard Bern
stein is daar het beste voorbeeld van. Dat was een enorm emotionele man, hij com
municeerde als geen ander én hij was ongelooflijk erudiet. Grote dirigenten hebben
dat eigenlijk allemaal: Herbert von Karajan, Carlos Kleiber, Otto Klemperer, Bruno Wal
ter. Bernstein was pianist, Von Karajan was pianist, Walter was pianist. Giulini weer
niet - die was violist - en is ook weer zo'n typisch voorbeeld van iemand die de muziek
via de emotie benadert en niet via het intellect. De meeste violisten doen dat.
Het Zeeuws Orkest.
Mijn eigen visie is sterk en wordt zelden beïnvloed door andere uitvoeringen. Ik leer
daar wel van, maar ik heb ook een tamelijk standvastig beeld van hoe ik iets wil heb
ben. Ik pretendeer snel te begrijpen waar de muziek over gaat. Dat beeld vloeit voort
uit mijn muzikale fantasie. Ik denk ook vaak in beelden en een belangrijk aspect van
dirigeren is om die beelden te delen met de orkestleden. Een repetitie is weliswaar
boekhouden - de trombone moet zachter, de hobo moet sterker en de fluit moet
korter - maar het is essentieel om dat soort boekhoudkundige opmerkingen te be
naderen via de zintuigen. Want het moet ook artistiek blijven. Musiceren is commu
niceren. Het is geweldig als het lukt om het juiste gevoel over te brengen. Het orkest
inspireren, dat vind ik misschien wel het allerbelangrijkste.
