Het schaap met vijf poten
hield er maar twee over
Scherp verstand, weinig tact
Wim van Gelder, beknot commissaris - een portret
J A N
JANSEN
Commandeur in de Orde
van Isabel la Católica.
'De beste!' Bijna uitgelaten reageerde politiek Zeeland in 1992 op de
benoeming van Wim van Gelder tot commissaris van de koningin.
De vertrouwenscommissie was nu eens niet aan komen zetten met een
verzadigde oud-minister van het soort dat enkel zijn tijd wil uitdienen in
een provinciehoofdstad. Nee, dit was het gezochte schaap met vijf poten.
Een outsider weliswaar, relatief onbekend, maar ijverig, ambitieus en
intelligent genoeg om Zeeland op de kaart te zetten. Dat was het ver
wachtingspatroon en zo bevlogen begon hij zelf ook aan het karwei.
Waarom is het niet uitgekomen? En zit er nog een doorstart in?
Een beetje pech en veel tegenwerking speelden hem parten, zeggen men
sen uit zijn omgeving. 'Gedeputeerden gaven hem geen centimeter ruim
te'. Tact en inlevingsvermogen kwam hij ook tekort. 'Hij is nooit Zeeuw
met de Zeeuwen geworden.' Bovendien taxeerde hij de mogelijkheden
van het ambt verkeerd. 'In de noordelijke provincies doet een commissa
ris inhoudelijke dingen. Die traditie heeft Zeeland niet'.
Dat iedereen hem ook prijst als een scherpe, creatieve en onafhankelijke
denker kan zodoende niet verhullen dat dit ideale schaap op Zeeuwse
bodem al snel een paar van zijn poten verspeelde. Dat duurde geen elf
jaar, dat gebeurde al in de eerste drie jaar.
Te licht bevonden? Wim van Gelders oudste broer Pieter (64) kan het
zich niet voorstellen. Wim heeft het niet voor niets zo ver geschopt!
Hun wortels liggen in een gereformeerd Amsterdams gezin, net als die
van nog een broer en een zus. De kleur is AR maar politiek speelt er geen
grote rol. "Daar had mijn vader geen tijd voor", zegt de nu in Varsseveld
wonende Pieter. Hij heeft het altijd goed kunnen vinden met zijn jongere
broer. "Als pubers waren we onderling zeer strijdbaar, maar dat gaat zo
met broers op die leeftijd. Daarna hebben we altijd een goede verstand
houding gehad."
Samen studeren ze economie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en
daar onderscheidt Wim zich al van zijn leeftijdgenoten met een scherp
verstand. "Hij maakte een zeer pientere indruk en had een heel brede
belangstelling. Zijn politieke interesse dateert uit die tijd."
Het verbaast de familie dus niet dat hij na een korte loopbaan als consul-
45