ONDERWIJS
ZEELAND ANNO 2002
Nee zeggen tegen Vinex-wijken en zoeken naar nieuwe woonvormen die
passen bij de Zeeuwse schaal en aard. Maar ook ja zeggen tegen nieuwe
schouwburgen, een goed Zeeuws museum, en ook ja zeggen tegen een
Zeeuwse Universiteit.
Ontwikkelingen in het onderwijs
De laatste jaren hebben zich in het onderwijs gekenmerkt door velerlei
vernieuwingen, zoals onder andere het studiehuis, de brede school, maar
ook met name bij het middelbaar- en hoger beroepsonderwijs en bij de
universiteiten door internationalisering en commercialisering. Ook heeft
er op alle onderwijsniveaus een enorm proces van schaalvergroting
plaats gevonden.
De laatste tijd is er meer aandacht aan het komen voor de school en het
onderwijs als integraal onderdeel van de samenleving en voor de visie
dat de school niet alléén garant staat voor opleiding en opvoeding van
de jeugd, maar dat het onderwijs daar slechts een, weliswaar belangrijk,
onderdeel van is. Ook moet niet uit het oog worden verloren dat onder
wijs een meer continue proces is, dat niet stopt met het behalen van een
diploma. Leren op de werkplaats, leren voor veranderen van werk, maar
ook leren na een actieve loopbaan en in het kader van emancipatie is een
niet te verwaarlozen onderdeel van het onderwijs geworden.
In het recent strategisch akkoord van het nieuwe kabinet wordt het
onderwijs erkend als basis "voor volwaardige participatie aan de maat
schappij door het overbrengen van kennis, vaardigheden, waarden en
normen". Scholen moeten de omvang van de menselijke maat krijgen
en daarom moeten fusies en vorming van steeds grotere scholen worden
afgeremd. Verder wordt er in dit akkoord voor meer zeggenschap van
de scholen, de ouders en de leerlingen gepleit.
In combinatie met een groot deel van de reeds eerder in gang gezette
regelingen en ontwikkelingen kan hieruit, met name ook voor Zeeland,
een goed onderwijsbeleid ontwikkeld worden. Punten of vragen van zorg
blijven echter: de budgettaire ruimte van rijkswege en de teloorgang van
de ongetwijfeld grote voordelen die de schaalvergroting inmiddels heeft
bewerkstelligd. Daarnaast blijft de geringe aandacht voor het beroepson
derwijs, vooral op voortgezet middelbaar niveau, zorgelijk. Zeker omdat
het hier over het grootste aantal leerlingen gaat. Bovendien blijft, speci
fiek ook voor Zeeland, de aanwezigheid van de basisscholen in de kleine
kernen op het platteland een continu probleem.
Ontwikkelingen in het onderwijs in Zeeland
Hoe kan Zeeland het beste inspelen op deze ontwikkelingen in het
onderwijs? Er zijn volop kansen om als provincie zich te onderscheiden
van de rest van Nederland: met name de kleinschaligheid, de aard en
mentaliteit. De kwaliteit kan daarnaast verhoogd worden met extra
77
