Het Zeeuwse landschap - een intermezzo
Zeeland, zee en land. Er wordt nu erg serieus gekeken naar 'de zee' (het water)
in de Integrale Beleidsvisie Deltawateren. Wat zou het goed zijn, wanneer er een
soortgelijk project zou komen voor 'het land' van Zeeland. Veel Zeeuwen maken
zich zorgen over het Zeeuwse landschap. Het Zeeuwse landschap, dat is van
iedereen, maar de boeren zijn de afgelopen eeuwen toch de hoeder van de open
agrarische landschappen geweest. De agrarische sector in Europa maakt harde
tijden door. Als je maar geld meebrengt dan is iedere hectare agrarisch gebied
in Nederland te koop, vaak ook omdat boeren geen opvolger hebben. Maar voor
een jonge, beginnende boer is het land onbetaalbaar. Gelukkig komen er nu nog
boeren die in Holland zijn uitgekocht naar Zeeland met een dikke portemonnee
om hier verder te boeren. Ze worden wel eens Schiphol-boeren genoemd. Maar
dat houdt een keer op. Hoe het verder moet met dat landschap, dat is een pro
bleem van ons allemaal.
De zorg voor het landschap kun je niet los zien van de ruimtelijke ordening in
ons land. Ondanks alle fraaie doelstellingen in de Nota's Ruimtelijk Ordening
van het Rijk van de afgelopen dertig jaar, zie je dat harde economische functies
als tweede luoningen, infrastructuur, industrie, havens het vroeg of laat altijd
winnen van openheid, rust, stilte- of natuurgebied. Kennelijk kan de scorings
drift, de meeste wethouders en gedeputeerden eigen, alleen vertaald worden in
functies in het landschap waarbij een lint valt door te knippen. Het onverbidde
lijk oprukken van tweede woningcomplexen langs de binnenduinranden van alle
Zeeuwse eilanden is een helder voorbeeld. Waar zie je fietsend van Cadzand tot
Goeree nog die prachtige landschappelijke overgang tussen polder en duin
Extra jammer in dit verband is dat het idee uit de Vijfde Nota Ruimtelijk Orde
ning om van centraal Zeeland een Nationaal Landschap te maken, tegelijk mét
die Vijfde Nota voorlopig in de prullenbak dreigt te worden gekieperd. Terwijl
dat idee van Nationaal landschap nu eindelijk die waarden had kunnen honore
ren waar Kees Slager het altijd over heeft: Rust, wijdsheid, stilte, natuur, schoon
water. En wanneer we de nieuwe politieke windrichting goed taxeren, dan gaat
Het Zeeuwse landschap,
dat is van iedereen. Maar
de boeren zijn eeuwenlang
de hoeder van de open
agrarische landschappen
geweest, zoals hier op
St. Philipsland.
Foto: RWS, Meetkundige
Dienst, afdeling Media.
63
