PMOORDENAAR
nieuwe tijd zich in de Delta, als een sluipmoordenaar in de nacht.
Onverwacht slaat ze toe, als we het niet zien, het niet verwachten. Een
incident hier, een 'pilotstudy' daar. Soms kunnen we ons er tegen wape
nen. En dan doen we het goed. Zo goed, dat we denken de vooruitgang
te kunnen bevriezen. Alsof Zeeland even niet meer is aangesloten op die
andere wereld, op die mondiale economie. Soms aangevoerd door hen
die van buiten de Delta hier naar toe gekomen zijn om zich te wentelen
in de idylle van een niet meer bestaand Zeeland, en die zich vanaf het
moment van vestiging verzetten tegen iedere verandering die dit uto
pisch beeld dreigt te verstoren. Ook sluipmoordenaars, maar dan van de
vooruitgang.
Wandelend langs de Walcherse kust, van Dishoek naar Domburg, neem
ik het waar. Je hoeft er geen expert voor te zijn om het op te merken. De
kapotte bestrating van de wandelpaden, de scheefstaande verkeersbor
den. Graffiti op de prullenbakken, op de betaalautomaten die de lokale
overheid een graantje doet meepikken uit de ruif van het massatoerisme.
Uit goedkope kalkzandsteen en trespa opgetrokken hotels. De 'chique'
golfbaan van Domburg, beschermd door een scheef weggezakte afraste
ring van prikkeldraad en kapotte rietmatten. Vlaggen en parasols van
bier en sigarettenmerken onderstrepen de schraalheid van een kuststreek
in een hoogconjunctuur.
Nee, ik begrijp ze wel, die toeristen die wegkruipen achter die wal, die de
veiligheid van die schone wereld aan de andere kant van de slagboom
opzoeken. De voorspelbaarheid van de geleegde prullenbak, het wandel
pad berijdbaar met een kinderwagen, het altijd aangevulde assortiment
ijsjes achter een immer gepoetst buffet. De toerist, de welgestelde 'p>ensio-
nado', die zijn keuze laat vallen op die p^ar plaatsen waar ze begrepen
hebben dat er een andere tijd is aangebroken, dat het gaat om dienstver
lening en professionaliteit die moet concurreren met Italië, Istanbul en
Westkappelse zeedijk.
51
