C E N T R
EN LA
Stichting Zeeuws Landschap en Zeeuws Biologisch Museum
De suggestie om samenwerking met het Zeeuws Biologisch Museum
te zoeken is niet alleen uit oogpunt van praktische haalbaarheid zinvol.
Inhoudelijk is een verbinding tussen 'natuur', het thema van het Zeeuws
Biologisch Museum, en 'landschapsgeschiedenis' eenvoudig te leggen.
De vorming van het landschap in de voorbije eeuwen heeft, in dat samen
spel van natuurlijke processen en menselijke activiteiten, de karakteristie
ke Zeeuwse natuur van nu opgeleverd: de inlagen en karrevelden met
hun botanische en ornithologische waarden, de bloemdijken met hun
rijke flora, de lage en drassige moerneringsgebieden zoals de Yerseke
Moer met zoutplanten en een rijke weidevogelfauna, enz. Natuur dus
die het nevenprodukt is van menselijke activiteit, van de occupatie
geschiedenis. Een museale verbinding tussen de aspecten landschaps
geschiedenis en natuur is derhalve voor Zeeland een heel passende
combinatie. Daarom volgden in 2001 besprekingen tussen de directeuren
van beide organisaties en tussen bestuursdelegaties, die al spoedig resul
teerden in overeenstemming over een gezamenlijk te realiseren museum:
een Museum voor Natuur en Landschap. De oorspronkelijk voorziene
benaming, Museum voor Landschapgeschiedenis, werd dus gewijzigd
als logische consequentie van de thematische inbreng van het Zeeuws
Biologisch Museum. Ook de missie van het te realiseren instituut werd
daarop aangepast. De missie van het Museum (of wat algemener gesteld:
Centrum) voor Natuur en Landschap luidt:
Informatie geven aan een breed publiek over natuur en landschap van Zeeland,
ivaarbij de relatie met de (internationaal gezien) unieke ontstaansgeschiedenis
van het Zeeuwse land (de wisselwerking tussen mens en natuur) een centraal
thema is. Het centrum genereert draagvlak voor de bescherming van de natuur
lijke en cultuurhistorische waarden van het landschap. Het centrum verzamelt
en beheert relevante collecties die betrekking hebben op natuur en landschap in
Zeeland.
Inspirerend vertrekpunt voor ontdekkingen in het landschap
Wat zouden, bij een nadere uitwerking, de onderwerpen kunnen zijn die
in dit centrum aan de orde komen? Dat is nog niet eens zo'n gemakkelij
ke vraag omdat er zoveel te vertellen is; er zullen wat dat betreft nadruk
kelijk keuzes gemaakt moeten worden. Het onderstaande is daarom niet
meer dan een eerste verkenning en selectie van die mogelijkheden. De
concrete doorvertaling naar een aantrekkelijke museale presentatie is
vervolgens nog weer een verdere stap die gezet moet worden, een stap
die uiteraard cruciaal is voor de kwaliteit die het centrum de bezoeker
moet bieden. Het valt buiten het bestek van dit artikel om daar aandacht
aan te geven. We zullen ons daarom beperken tot het noemen van een
aantal mogelijke speerpunten van de expositie.
In de eerste plaats zou de fysieke basis waarop het Zeeuwse (en eigen
lijk het hele Nederlandse) cultuurlandschap is ontstaan aandacht moeten
krijgen: die van een riviermondingsgebied. De dynamische geomorfolo-
143
