Niet voor ons soort mensen
HET GEZELSCHAP VAN DE ZEE
schrijft dat hij m'n werk zo waardeert. Ja hoor, die weten dat allemaal.
Alleen de provinciale culturele instellingen denken er anders over! Die
ervaren ons, en vergis je niet in de belangen die daarbij een rol spelen,
teveel als een bedreiging. Ik heb cultuurgedeputeerde Gert de Kok daar
eens over aangesproken. Hij vertelde dat je het beleid van de provincie
moet zien als een mammoettanker: de koers een heel klein beetje wijzi
gen, betekent een enorme inspanning. Ik denk dat het cultuurbeleid van
de provincie te geïsoleerd is. Het wordt van bovenaf aangestuurd: het
adviesbureau Berenschot bepaalt hoe zo een club als het Zeeland
Nazomer Festival moet worden geleid. Dat is geen basis om cultuur van
en voor de mensen te ontwikkelen. Je moet, denk ik, voeden wat van
onder op groeit en stimuleren wat mensen bindt."
Jan Schuurman Hess lant zich niet zomaar uit het veld slaan. Strijdlust en
plannen genoeg. Al wordt zijn uithoudingsvermogen danig op de proef gesteld.
"In Sas van Gent zou een of ander winkelcentrum komen, het Factory
Outlet Center of zoiets. Jan Lonink, de toenmalige burgemeester van Sas
van Gent, vroeg ons of we 'Suiker' van Hugo Claus wilden spelen. In Sas
van Gent zijn natuurlijk altijd suikerfabrieken geweest, die zijn praktisch
verdwenen, maar op het terrein van Cerestar staat nog een loods van de
eerste suikerfabriek. Toen dacht ik: waarom zou je nou 'Suiker' spelen in
Sas van Gent, los nog van het feit dat je daar suikerfabrieken hebt gehad?
Het is een mooi en aangrijpend verhaal maar ook een behoorlijk stevig
stuk, en waarom zou je dat nou in godsnaam in een loods gaan spelen en
niet in een schouwburg. En waarom in Sas van Gent? Dat kun je alleen
maar doen als je daar de hele samenleving bij betrekt. Dan moet je dus
niet alleen 'Suiker' spelen, maar je moet als het ware een bietencampagne
organiseren met iedereen die iets met suiker te maken heeft. Je kunt het
bedrijfsleven erbij betrekken en de scholen. Er is een automobielclub en
die hebben altijd van die puzzelritten van derde-straat-linksaf, die kun
nen een bietentocht organiseren die eindigt bij de voorstelling. De foto
club van Sas van Gent maakt portretten van boeren en landarbeiders die
die geschiedenis nog met zich meedragen. Je kunt van alles verzinnen,
er is geen reden om te denken dat zoiets niet kan. Aldus besloten.
Wat gebeurt er? In de opmaat naar de verkiezingen komt het college met
dat voorstel en de oppositie -Gemeentebelangen Groot Sas of weet ik hoe
het heet- en de Partij van de Arbeid -mijn club- die zijn tegen! Zes van de
zeven stemmen in de gemeenteraad zijn tegen. "Ja", zegt de vertegen
woordigster van de Partij van de Arbeid: "Dat is niet voor ons soort men
sen." En bij Groot Sas, die plaatselijke partij, was het plat politiek oppor
tunisme: wij zijn tegen want wij zijn tegen. Terwijl ze het jaar ervoor
betrokken waren bij de planontwikkeling!
Dat is niet voor ons soort mensen? Kijk, ik ben "van ons soort mensen".
En als ik er nou voor zorg dat over vijfentwintig jaar, op de een of andere
120
