'Het is de natuur en die kun je niet peilen' KEES SLAGER De laatste weervissers van de Oosterschelde en de geschiedenis van de Thools-Bergse visserijoorlog Unks; Een vooroorlogs beeld van het 'zetten' van een weervisserij. (Foto uit Bergse recepten Hij heeft de verweerde kop die hoort bij een visser die meer dan een halve eeuw op de Oosterschelde heeft doorgebracht. Cor van Dort is van 1932 en hij was nog maar een jochie van zeven, acht jaar toen hij al met zijn vader en z'n oudere broers mee mocht op het Lemmerjacht naar de 'visserij' op de Molenplaat onder de Bergse Wal: "Ik zt'ns de jongste van tien kinderen en ik ging al vroeg mee, in de vakanties of na schooltijd. Want dan mocht ik al eens aan het roer staan en dan voelde ik me natuurlijk geweldig. Ik heb er dan ook geen moment over getwijfeld wat ik later zou worden. Anno 2000 behoort Cor tot het uitstervend ras van de 'weervissers', die eeuwenlang vanuit Bergen op Zoom en Tholen op een voor Nederland unieke manier de ansjovisvisserij hebben bedreven. In Tholen is al twin tig jaar geen weervisser meer te vinden, maar in Bergen op Zoom zijn er nog twee die het oude ambacht uitoefenen: Piet Landa en Cor van Dort. Weervissers werken amper met netten, maar des te meer met rijshout, waarmee ze gigantische V-vormige staketsels op de zandplaten in de oos telijke kom van de Oosterschelde bouwen. Ze vissen maar een paar maanden per jaar op de ansjovis, maar dan ook dag én nacht, want bij elke eb zijn ze dan op de Oosterschelde te vinden. De rijshouten val waarin de vis wordt gelokt heet officieel een 'weer', maar Cor van Dort spreekt steevast van 'een visserij'. Tot in de jaren '60 zag je er vanaf de hoge Brabantse Wal wel een stuk of zes, zeven staan op de Molenplaat, daar waar ergens de grens tussen Brabant en Zeeland door het water is getrokken. Weervisserijen met tot de verbeelding sprekende namen als De Goudmijn, De Zilverput en Het Orgel. Tegenwoordig kun je, rijdend over de Oesterdam ter hoogte van de Bergse sluis, de laatste zien staan in de buurt van de plek waar ooit de stad Reimerswaal lag. Maar verreweg het mooiste zicht op deze unieke visserij heb je vanuit de lucht. Dat bleek halverwege de jaren dertig, toen de KLM bij het Rijks instituut voor Visserijonderzoek aanklopte. De afdeling Aerocarto was druk doende om Nederland vanuit de lucht in kaart te brengen en ze hadden ook luchtfoto's gemaakt van het oostelijk deel van de Ooster schelde. Daar hadden ze vreemde V-vormige figuren in het water ont dekt, allemaal met de punt naar het westen gericht. Omdat men bij die 41

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeelandboek / Zeeuws jaarboek | 2000 | | pagina 43