AGRIBUSINESS IN ZEELAND
Ruwweg gesproken wordt 1/3 deel afgezet binnen Zeeland, 1/3 in overig
Nederland en 1/3 in het buitenland. M.b.t. de afzet in Zeeland wordt in totaal
23,5% van de productie afgezet bij de sector zelf (was al eerder geconstateerd),
2,8% in de vleesindustrie, 4,0% in de overige voedingsmiddelenindustrie en 2,0%
bij overige bedrijven en instellingen in Zeeland. Tevens wordt circa 2% direct
afgezet bij de eindgebruiker, veelal de consument.
Landbouwproductie: achterwaartse en voorwaartse effecten
In de volgende tabel volgen voor Zeeland de totalen voor productie en toege
voegde waarde van 1995 en de werkgelegenheid van 1998 voor de agrarische
sector en de achterwaartse en voorwaartse effecten. De voorwaartse effecten
ontstaan door leveringen uit de productie (b.v. vlees verwerkt in de vleesindus
trie); achterwaartse door toeleveringen (b.v. toelevering veevoeder).
Hierbij is gecorrigeerd voor de leveringen tussen landbouwbedrijven onderling.
Uit de tabel blijkt dat een groot deel van deze effecten zich niet in Zeeland,
doch elders in den lande manifesteert.
Agrarische sector Zeeland
agrarische sector bij toele- bij
Zeeland veranciers afnemers totaal
effecten voor Nederland
productie (mld gld) 1,22 0,52 0,96 2,70
toegevoegde waarde (mld gld) 0,57 0,26 0,50 1,33
werkgelegenheid 1998 12.500 2.800 5.300 20.600
effecten voor Zeeland
productie (mld gld) 1,22 0,13 0,15 1,50
toegevoegde waarde (mld gld) 0,57 0,07 0,10 0,74
werkgelegenheid 1998 12.500 700 900 14.100
De agrarische sector in Zeeland, goed voor een productie van 1,2 miljard
guldenen 12.500 arbeidsplaatsen, fungeert als basis voor in totaal 1,5 miljard
aan productie (0,52 miljard 0,96 miljard) en circa 8.000 arbeidsplaatsen
(2.800 5.300) bij toeleveranciers en afnemers in Nederland. Van genoemde
1,5 miljard productie en 8.000 arbeidsplaatsen bij toeleveranciers en afnemers
in geheel Nederland vallen in totaal circa 0,3 miljard gulden productie en 1.600
arbeidsplaatsen Zeeland ten deel.
Agribusiness als cluster
In de vorige paragraaf is in beschouwing genomen de agrarische sector in
Zeeland en zijn toeleveranciers en afnemers. Een andere wijze van benadering
is uit te gaan van alle bedrijven in Zeeland die zich qua economische activiteit
op de agrarische sector richten. De totaliteit van deze bedrijven wordt vaak
het agribusinesscomplex genoemd. Op basis van het bedrijvenregister en werk-
gelegenheidsbestand van RIBIZ 1998 volgt in de volgende tabel een overzicht.
De detailhandel is hierbij buiten beschouwing gelaten, evenals de talloze kleine
dienstverlenende bedrijven die zich op de agrarische sector richten, zoals admi
nistratiekantoren, opslagbedrijven, transporteurs en andere dienstverleners.
Deze zijn in het werkgelegenheidsregister nauwelijks te traceren.
214
