Voorwoord
ZL documenteert, schrijft geschiedenis, is een palet van Zeeland.
In ieder afzonderlijk en zelfstandig deel van ZL valt het licht op ver
schillende aspecten. De delen samen schilderen Zeeland kenmerkend.
In dit derde nummer staat als eerste de heroïek van de Nederlandse
waterstaat in het licht van de veranderingen in de Zeeuwse Delta.
Het is een boeiende reis langs de denkbeelden en uitgangspunten van
het omgaan met water. Het licht valt op de voortdurende strijd tegen
het water en op de inzichten, die het water in al zijn nuttige eigen
schappen voor het leven en samenleven zien. Het gaat van 'strijd
tegen' naar 'ecologisch en economisch verantwoord beheren van'
en wat dat voor consequenties heeft voor de Zeeuwse wateren.
De onderwaterschatten zijn onderwerp van een ander verhaal. Hoe
gaan we met ons archeologisch erfgoed in met name de bodem van
de Oosterschelde om, wat gebeurt er allemaal en wat gebeurt er niet?
De Zeeuwse havens worden niet voor niets de trekpaarden van de
Zeeuwse economie genoemd. Menigeen verdient zijn brood in één
van beide havens: in Terneuzen werken er in directe zin 8.250 men
sen en in Vlissingen 8.700. Zij produceren met elkaar een directe
toegevoegde waarde van 4,6 miljard gulden per jaar. Dan is er nog
niets gezegd over de 3,3 miljard die er in Zeeland indirect door de
havenactiviteiten worden verdiend. Reden genoeg voor ZL om
Zeeland Seaports in dit nummer voor het voetlicht te halen.
In 1900 begon ene Johan Doeleman te experimenteren met een recept
voor beschuitgelei. De Koninklijke Zeelandia H.J. Doeleman B.V. te
Zierikzee bestaat nu honderd jaar. Het is een van de beeld- en sfeer
bepalende bedrijven van Zeeland. Dat, en het eeuwfeest, is aanleiding
voor ZL om uitgebreid in te gaan op de geschiedenis en betekenis
van Zeelandia en de familie Doeleman voor Zierikzee en Schouwen.
Schouwen-Duiveland komt ook aan bod in het verhaal van drie bij
zondere boeren: Jaap Verseput met zijn 'Zonnemaire buitengewoon',
Niek Deïst als pionier met zijn natuurcamping en Jan Geluk, die zijn
boerderij aan de wilgen heeft gehangen, maar die actief het wel en
wee van het boerenbedrijf blijft volgen.
ZL 3 bevat een beeldend portfolio over de Zeeuwse kunstenaar
Antoine Mes, monumentalist, die een spoor door Zeeland trok,
4
