KONINKLIJKE ZEELANDIA
Restaurant Mondragon (inmiddels ook weer afgestoten) horen uit
eindelijk meer bij het Doeleman-wortelstelsel, dan bij de Zeelandia-
geschiedenis.
Het huidige directielid Herman J. Doeleman maakt een duidelijke
scheiding tussen de familie en de onderneming. Voor driekwart van
de afgelopen eeuw geldt dat het moeilijk is om dat onderscheid te
maken. In het laatste kwart is de onderneming inderdaad uitgegroeid
tot dat modern geleide, internationale, innovatieve bedrijf, dat alle
patriarchale trekken uit een eerdere fase achter zich heeft gelaten.
Dat is de verdienste van de huidige directie, die sinds het midden
van de jaren zeventig, eerst samen met M. Doeleman, de organisatie
leidt.
Marinus Doeleman
Herman Johan Doeleman
MD, spil tussen toen en nu
Die M. Doeleman - MD in het Zeelandia-spraakgebruik, ter onder
scheiding van HJD, waarmee zijn vader, de Zeelandia-oprichter,
werd aangeduid - kan beschouwd worden als de spil tussen het
patriarchale bedrijf van de eerste helft van deze eeuw en de huidige
moderne organisatie. Toen MD, roepnaam Boy, in 1931 de burelen
van Zeelandia betrad, was dat een overwinning van familie-senti
ment op het vrijheidsgevoel van een twintigjarige H.B.S-er met een
jaar post-bellum Parijs en een studie van twee jaar aan het Station
voor Bakkerij en Maalderij in Wageningen, een studie die hij, ondanks
het feit dat hij er naar eigen zeggen weinig voor deed, met lof en
bijbehorende onderscheiding afsloot. Dat post-bellum slaat op de
jaren na de eerste wereldoorlog en is dus eigenlijk het interbellum.
Een roes van roaring twenties. Montmartre! Moulin de la Galette!
Moulin Rouge! Montparnasse! Le Döme! Rue de la Gaité! Eigenlijk
had de jonge Boy Doeleman er geen moer zin in om in het bedrijf van
zijn vader te stappen. Achteraf is zijn beslissing om dat toch te doen
cruciaal voor Zeelandia. Waar zijn vader HJD vooral commercieel
georiënteerd was, heeft hij technische know how in de zaak binnen
gebracht, waarmee de basis is gelegd voor het huidige innovatieve
karakter en voor de uitgroei van het bedrijf. Nu, na honderd jaar is
Zeelandia niet meer weg te denken uit Zierikzee en kan gesproken
worden van een grote invloed op de twintigste eeuwse sociaal-econo
mische geschiedenis van Zierikzee en van heel Schouwen-Duiveland.
De levens van HJD en MD zijn daar onlosmakelijk mee verbonden.
En dan te bedenken dat het allemaal rond 1900 begonnen is met
honderd gulden!
Een waardevol recept
Honderd gulden. Dat was in 1900 niet niks. Als je die toen op de
bank had gezet dan had je er rente op rente na honderd jaar mis
schien wel twintigduizend gulden van gemaakt. Een boer kon van
64
