KONINKLIJKE ZEELANDIA
de Zaan opgezet. Die drukker vertelde de oude HJD dat hij in plaats
van te adverteren in bakkersvakbladen beter met een eigen reclame
informatieblad kon beginnen.
Een andere verkooptruc lag in klantenbinding door het geven van
relatiegeschenken (theedoeken, aanstekers) en door het verpakken
van Zeelandiaproducten in nuttige emballage, zoals in emmers en tei
len, waar bakkers best een andere bestemming voor vonden, hetzij
voor zichzelf of om door te geven aan hun beste klanten.
Dat was volstrekt nieuw in die tijd en beslist beter dan kartonnen ver
pakkingen, die goed waren voor de afvalbak. Een kritische logisticus
zou zich later afvragen of die verkooptruc niet logistiek- en transport-
kostenverhogend werkte. De opslag en het transport van ongelijk
vormige emballage houdt immers in dat je een hoop lucht moet
opbergen en vervoeren, en daar koop je niks voor. Die criticaster
heeft achteraf mooi praten, Zeelandia heeft al vroeg een groot markt
aandeel weten te verwerven. Via grossiers en hier en daar een klein
eigen depot werd de beschuitgelei over het gehele land aan de man
gebracht. Kort na de Tweede Wereldoorlog beschikte Zeelandia
over 26 van zulke eigen depots. Sinds 1960 vindt de distributie van
Zeelandia-producten geheel onder eigen beheer plaats.
Water uit de kerkebak en elektriciteit
uit een Kromhout-motor
Van meet af aan heeft HJD zijn onderneming 'Zeelandia' genoemd.
Geen bescheiden naam voor de alleszins bescheiden omvang van
de zaak. Misschien naar analogie van de Vlaardingse boterfabriek
Hollandia, die een paar jaar eerder door een Hagenaar daar was
Dit plaatje uit Goes heeft
niets met Zeelandia te
maken.
72
