WILLEM FREDERIK DE PAGTER
teit. Daardoor kan de pers haar democratische taak te vervullen.
Hij is niet bang voor uitglijders van papparazzi en roddelpers,
omdat in diezelfde democratische maatschappij ook kranten
onderworpen zijn aan het rechtssysteem. Wie over de schreef gaat
kan ter verantwoording geroepen worden. Het is een van de
kwesties die in het dagelijks overleg tussen een hoofdredacteur en
een uitgever een rol kunnen spelen. De uitgever zal de journalist
rugdekking moeten geven, als de krant vanuit zijn politieke signa
leringsfunctie zaken aan de orde stelt die tot juridische claims
kunnen leiden.
Concurrentie op kwaliteit
In een vrije markteconomie moet concurrentie zijn. De Pagter
wil echter niets weten van een verbod op horizontale en verticale
prijsbinding binnen de dagbladpers. "Je moet het product 'dag
blad' niet over één kam scheren met een pak havermout of een
doos schoensmeer", legt hij uit. "Dat verliest minister Wijers (EZ)
uit het oog. Binnen de eigen bedrijfstak hebben we concurrentie
hoog in het vaandel, maar dan op kwaliteit en niet op prijs. Als
één krant voor een habbekrats bij de supermarkt te koop ligt,
gaan andere mee. Dan gaat de opbrengst omlaag, moet je de
tering naar de nering zetten, moet je met minder journalisten een
krant maken. Gevolg is kwaliteitsvermindering. Het is eigenlijk
hetzelfde verhaal als met boeken. Niet alleen de bestsellers moe
ten in de winkel liggen!" Kan het nieuwe kabinet met minister
Jorritsma en staatssecretaris Van der Ploeg nog tegenwicht
bieden?
"Een positieve kant van fusies is de gezonde economische basis
voor kranten. Zonder fusie zouden bijvoorbeeld de NRC en het
Algemeen Handelsblad beide verdwenen zijn. Nu is NRC-
Handelsblad een van de snelst groeiende kwaliteitskranten van
Nederland. Het is toch uiterst interessant dat dergelijke kwali
teitskranten in Nederland winstgevend te exploiteren zijn."
Na de terugloop van het aantal kranten sinds de jaren zestig is de
diversiteit in de Nederlandse dagbladpers volgens De Pagter niet
verdwenen. Wel is de journalistiek veranderd onder invloed van
de opkomst van andere media. De functie van de krant is veran
derd. Zij wordt ook niet meer zo lang gelezen als vroeger. Een
aantal jaren geleden was het gemiddeld nog 47 minuten per
krant, nu 25. Er wordt selectiever gelezen en meer gebladerd. Een
voetbalwedstrijd die op de tv is geweest, hoeft niet meer door de
schrijvende pers verslagen te worden. Maar voor achtergrondver
halen is plaats. Beeldjournalistiek is er in de dagbladpers als een
47
