27
de verzekering gekregen dat de bouw
van de nieuwe fabriek gewoon doorgang
zou vinden. Een paar dagen later laat mr.
J.W.M. van der Grinten, curator van het
dan al failliete Hino Nederland, weten dat
er mogelijk onvoldoende geld in kas is om
de lonen door te betalen. De totale schul
denlast van Hino zou volgens hem weleens
kunnen oplopen tot 4 miljoen gulden.
Kort daarna wordt tijdens een bijeenkomst
in het houten kantoortje van Hino Neder
land het personeel door de curator, wegens
gebrek aan geld, met onmiddellijke ingang
ontslagen. Deuss en zijn secretaris zijn
aanwezig bij die bijeenkomst, maar ze wor
den op verzoek van het personeel uit het
lokaal gezet. De import van de Hino Con-
tessa wordt overgenomen door de Gecom
bineerde Import Van Automobielen (GIVA)
in Leidschendam, een zusteronderneming
van Toyota-importeur Louwman en Parqui
in Rotterdam. Louwman laat weten geen
enkele belangstelling te hebben om ook
het failliete Hino Nederland over te nemen.
Over het bedrijf van Deuss zegt hij "nog
nooit zo'n hopeloos kinderachtige opzet
gezien te hebben". De Metaalkoerier, het
blad van de bond, bevestigt dat beeld: "De
administratie, die deskundig werd opgezet,
veranderde in een verzameling kladpapier
tjes. Het afpoeieren van schuldeisers werd
tot systeem verheven." Volgens het blad
moesten er telkens nieuwe leveranciers
gevonden worden die op krediet wilden
leveren. "Begin oktober stond de productie
plotseling stil omdat de banden op waren.
De directeur heeft niet willen luisteren
naar de talrijke waarschuwingen van zijn
personeel. Wel haalde hij op een dag vijf
monteurs uit de productie om een stal voor
zijn paarden te timmeren."
Op een verificatievergadering in september
1967 in het paleis van justitie in Arnhem
blijkt dat de firma van Deuss in de ander
half jaar van haar bestaan een schuld had
opgebouwd van 5,5 miljoen gulden. Daar
stond slechts 230.000 gulden tegenover,
verkregen uit de verkoop van de loodsen
en de inboedel. "Alleen voor de crediteuren
met algehele preferentie - lees: de Be
lastingdienst - is er iets te halen. Voor de
overige crediteuren is er niets te verwach
ten", zegt de curator. Voor het personeel
blijft de schade beperkt tot anderhalve
maand gederfd salaris. Honderden schuld
eisers vissen achter het net, dus ook het
bedrijfspensioenfonds dat voor ruim 11
duizend gulden het schip in gaat.
Op 9 augustus 1972 wordt het faillissement
van de heer J.Chr.M.A.M. Deuss, dan nog
net geen 30, opgeheven.
Jan Moekotte
Hoe het Deuss verder verging
John Deuss verdient miljoenen met de
handel in Russische olie, die stinkt om
dat hij die doorverkoopt aan Zuid-Afri-
ka in een periode dat daar geen zaken
mee gedaan mogen worden wegens
de Apartheidspolitiek. Actievoerders
tegen Apartheid plegen een aanslag
op Deuss' landgoed in Nijmegen. NRC
Handelsblad meldt in 2013 dat Deuss
een schikking treft met het Openbaar
Ministerie waarbij hij 34 miljoen betaalt
om strafvervolging te voorkomen, des
tijds een van de hoogste schikkingen
ooit. Zijn vermogen zou, na die schik
king, nog altijd geschat worden op
ruim 400 miljoen. Deuss, nu 77, is niet
bereikbaar voor de pers en leidt een
teruggetrokken leven.