Hoog
van de toren
19
De herkomst van de naam Lange Jan
De Lange Jan laat zich nogal wat aanleunen.
(ZB l Planbureau en Bibliotheek van Zeeland,
Beeldbank Zeeland, prentbriefkaart 11141)
Vragen aan de krant
De Middelburgse Abdijtoren is oud, maar
hoe oud weten we niet precies. De bijnaam
van de toren luidt Lange Jan, maar waar
deze naam vandaan komt is ook niet be
kend. Een vager begin van een artikel kun
je haast niet bedenken...
In het kader van de Week van de Krant
konden lezers van de PZC vragen stellen
die vervolgens in de krant beantwoord
werden. Zo behandelde de PZC in haar
editie van 25 september 2018 een vraag
van Grace Nanlohy: "Hoe komt de Abdij
toren van Middelburg aan zijn bijnaam
Lange Jan?" Journalist Maurits Sep liet de
beantwoording van deze vraag over aan
enkele historici. Daarbij werd de stelling
opgeworpen dat de naam uit de tijd van
de Reformatie zou stammen omdat alles
wat maar naar paaps riekte toen werd
uitgebannen: "Dus de Onze-Lieve-Vrouwe-
toren kreeg een andere naam." Ook werd
gesteld dat Lange Jan een voor de hand
liggende bijnaam is omdat hij de langste
toren op Walcheren is en Jan een veel
voorkomende jongensnaam. Ik gaf zelf in
Seps artikel aan dat het gewoon een bij
naam is voor een lang persoon en dat de
naam ook elders voorkomt en vermoedelijk
niet heel oud is.
lieke abdij! De hoogste toren is genoemd
naar de apostel Johannes, de leerling die
Jezus liefhad. Bij het Laatste Avondmaal
zit deze apostel ook het dichtst bij Jezus.
De naam van de toren, oorspronkelijk de
Lange Johannes, is in de loop van de tijd
Het dichtst bij de hemel
De mooiste verklaring kwam echter van
Ans Leek in een ingezonden brief in de
PZC: "De herkomst van de naam Lange
Jan ligt in een ver verleden. Bij de
constructie van het abdijcomplex zijn twaalf
torens van verschillend formaat gebouwd.
Deze torens staan symbool voor de twaalf
apostelen van Christus - het is 'n katho-
verbasterd tot Lange Jan. Zijn spits is ook
het dichtst bij de hemel."
Maar hoe zit het nu echt met de toren die
door Nescio in zijn De uitvreter "Lange
Jan, den toren van Middelburg, de spil van
Walcheren, het hart dier wereld" wordt ge
noemd? Ook RH. Ritter jr. zegt het in zijn
Zeeuwsche mijmeringen heel mooi: "Door
twee gebouwen wordt Middelburg gere-