H<W
Activiteiten
46
Zaterdag 26 september 2015
Buitenheemse excursie: het hellend
vlak van Ronquières en de scheepslift
van Strépy-Thieu
Wij proberen de deelnemers aan onze
jaarlijkse buitenheemse excursie telkens
een wisselend programma aan te bieden.
Dit jaar schotelen we u eens helemaal wat
anders voor: we gaan varen! Vaak horen
we dat een vaartochtje op zo'n dag wel op
prijs gesteld wordt. Welnu, dan komt u
deze keer aan uw trekken.
We gebruiken deze dag namelijk om in
België twee enorme waterbouwkundige
'kunstwerken' bezichtigen: het hellend vlak
van Ronquières en de scheepslift van
Strépy-Thieu. Techneuten onder ons zullen
er versteld van staan, niet-techneuten trou
wens ook.
We reizen eerst met de bus naar Ronquiè
res. Daar schepen we ons in op de com
fortabele plezierboot de Ark, die ons naar
de top van de vermaarde scheepslift van
Strépy-Thieu vaart. De route gaat via het
Zennekanaal en het nieuwe Centrumka
naal, dat als een soort aquaduct hoog bo
ven het Henegouwse landschap is aange
legd. We blijven een aantal uren aan boord
en laten ons daar verwennen. Rond 16.00
uur stappen we van boord in Strépy-Thieu
en rijden dan nog even naar Mons. Daar
krijgt iedereen eventjes vrij, maar we moe
ten om 17.00 weer vertrekken om op tijd
aan de dis te zitten in Westdorpe.
Dus deze keer een 'zittend' dagje, met ge
varieerd uitzicht op het landschap in
Vlaams-Brabant en Henegouwen.
Het hellend vlak van Ronquières werd na
een bouwtijd van zes jaar opgeleverd na
dat in 1957 de Belgische regering had be
sloten een aantal grote vaarwegen te mo
derniseren en geschikt te maken voor
vaartuigen tot 1.350 ton. Het vlak is 1.400
meter lang en overbrugt een verval van 68
meter, met een hellingsgraad van bijna 5
procent. Er zijn twee scheepsbakken van
elk 85,5 meter lang en 11,6 meter breed.
De bakken rijden als wagons over rails en
worden met kabels voortbewogen. Elke
bak heeft zijn eigen contragewicht dat op
rails onder de bak doorgaat. Het vlak voor
ziet zichzelf van energie. Naast de helling
ligt een buis waardoor het water stroomt
dat een turbine aandrijft die de elektrische
energie levert voor dit staaltje vernuftige
techniek.
De scheepslift van Strépy-Thieu - de
hoogste kabellift ter wereld - overbrugt
een hoogteverschil van 73 meter. In 1976
werd het hoogteverschil opgelost met een
omleidingskanaal en een scheepslift. Het
oude kanaal met twee sluizen en vier his
torische scheepsliften, dat volgens de
plannen uit de jaren zestig gedempt had
moeten worden, werd een beschermd mo
nument en op 2 december 1998 door
Unesco als werelderfgoed erkend. Sommi
gen beschouwen de scheepslift als een
van de Belgische Grote Nutteloze Werken.
Het nut was dan ook lange tijd omstreden:
door de sluiting van de steenkolenmijnen
en de teloorgang van de zware industrie
was het scheepsverkeer behoorlijk afgeno
men. Uiteindelijk lijkt het kanaal nu toch
zijn nut te bewijzen binnen het vervoersbe
leid van de Belgische overheid; de binnen
vaart is immers een volwaardig groen al
ternatief voor de almaar verder dichtslib
bende wegen. Daarnaast is de scheepslift
het symbool van de knowhow van de Bel
gische waterbouwkunde van de laatste an
derhalve eeuw. Beide werken zijn zo uniek
dat ze een bezoek meer dan waard zijn en
de wat langere reistijd zeker verdienen.
