www.farmhousefilm. nl
maakte wel degelijk gebruik van de zand
banken voor de vlakte van de Raan, maar
het is niet zo dat de tegenstander vastliep;
ze onderkenden het gevaar voor hun
zwaardere schepen en konden daardoor
niet aanvallen. Andere strategieën ontbre
ken juist. Waar is het verhaal over het met
boter ingesmeerde dek om de enterende
vijand te laten uitglijden? Dat had ik graag
in de film teruggezien.
Het soort schip dat onder leiding van De
Ruyter in de film wordt gemaakt werd pas
een eeuw later uitgevonden. De schepen
die De Ruyter gebruikte lagen juist lager
dan de Engelse schepen. Daardoor schoot
de vijand zijn kogels over De Ruyters
schepen heen, terwijl zijn mannen wel op
de scheepshuid en de masten van de vij
and konden schieten.
Hoewel de zeeslagen in de zaal voor lach
salvo's zorgden (duidelijk op de computer
vervaardigde bovenaanzichten! Horen
schepen niet te varen? Er staat geen wind,
maar de zeilen bollen toch mooi op), moet
ik toegeven dat het bovenaanzicht van de
laatste zeeslag iets moois had, omdat het
naar mijn gevoel verwees naar een schil
derij, een wandkleed uit het MuZEEum,
met daarop een zeeslag. Het beeld verstilt
en gaat over in pasteltinten. Er komen ove
rigens meer verwijzingen naar de icono
grafie voor. Zo start het beraad voor de
Vierdaagse Zeeslag met een shot dat de
schoolplaat van Isings verbeeldt en we
zien zelfs het melkmeisje van Vermeer te
rug als een huisbediende een kan melk
leegschenkt.
Wat de filmmaker met prins Willem van
Oranje wil is tegenstrijdig. Hij hinkt op twee
gedachten. Aan de ene kant ligt de sug
gestie dat hij homoseksueel was er drie-
dubbeldik bovenop. Willem wordt voorge
steld als een fatje door bijvoorbeeld de
manier waarop hij zijn handen houdt en de
innige blikken van verstandhouding met
zijn mannelijke metgezel. Hij wordt tot een
karikatuur van zichzelf gemaakt. Op ande
re momenten wordt weer gepoogd hem
neer te zetten als een uiterst intelligente
man. Door zo de nadruk op beide elemen
ten te leggen is het voor de kijker moeilijk
die kanten te verenigen in een en dezelfde
persoon.
Sommige historische aspecten worden al
leen genoemd: de vrouw van De Ruyter
merkt op dat als het een gedoe blijft met
de gewesten, zij terug naar Vlissingen wil
verhuizen en Willem van Oranje oppert het
idee van het doorbreken van de waterlinie.
Er wordt verder niets mee gedaan. Het blij
ven losse flodders. De gemiddelde kijker
merkt deze dingen waarschijnlijk niet eens
op, laat staan dat hij ze in een kader weet
te plaatsen.
Verder stoorde ik me aan altijd weer die
zelfde koppen uit de Nederlandse filmwe
reld. Tygo Gernandt, Barry Atsma en diver
se oudgedienden die niet allemaal hun
beste acteerprestatie neerzetten. Een posi
tieve uitzondering daarop vormt de 'jonge'
Tromp, gespeeld door Hajo Bruins. Zijn ac
teerprestatie komt authentiek over. Als kij
ker had je meteen een hartgrondige hekel
aan hem, om op het laatst toch sympathie
