'k hezie
Michiel
Al mijn hele leven staat hij daar, op de
boulevard, uitkijkend over zee. In zijn chi
que uniform, zijn hoge laarzen en met zijn
lange haren: de admiraal. Net onder dit
standbeeld stond een voor mij nog belang
rijker beeld, dat van Frans Nae-
rebout. Een harde werker, aan
zijn kleren te zien, een mensen
redder, het touw om zijn schou
ders geslagen. Acteur Frank
Lammers in de film Michiel de
Ruyter doet op het eerste oog
meer aan die figuur denken dan
aan de chique admiraal op de
boulevard. Wie was Michiel de
Ruyter eigenlijk? En wordt me dat nu dui
delijk door het zien van de film? Vertelt de
film het verhaal dat mijn vader voor zich
zag toen hij als kind over de avonturen van
Michiel de Ruyter las?
Het bleek een totale desillusie... Wat nog
wel het meeste stoorde was de vertaling
naar de eenentwintigste eeuw, zowel qua
taalgebruik (indien verstaanbaar) als qua
normen en waarden, de omgangsvormen
tussen man en vrouw. Het geheel deed
aan als één grote Jumbo-reclame. En dat
zeg ik als fan van het acteerwerk van
Frank Lammers. Zoals hij in de film met
zijn vrouw en kinderen omgaat (wie had
overigens door dat het om een periode
van 25 jaar gaat, de kinderen in de film
blijven dezelfde leeftijd houden) deed me
denken aan zijn televisiegezinnetje. Het
zelfde taalgebruik, hetzelfde gedrag. In de
Volkskrant werd deze modernisering ge
roemd, in mijn ogen verstoorde dit het his
torische gevoel dat de film wil oproepen.
Welke man in de zestiende eeuw was
überhaupt in de buurt als zijn vrouw moest
bevallen? Laat staan dat hij haar troostte
na een miskraam. Sterke vrouwen waren
er zeker in die tijd, maar een betoog hou
den voor een uitzinnige menigte? Dat is
puur voor de film.
Het verhaal is uiteraard naar het
medium film vertaald. Natuurlijk
wordt er een figuur gecreëerd en
daar een verhaal met kop en staart
omheen gebreid. Dat de makers de
verdiensten van één of meerdere
personen op verschillende punten
in zijn/hun leven samenvoegen en
voor het gemak wat feiten weglaten
en/of verdraaien... soit. Dat men
Michiel te paard naar de executie van de
gebroeders De Witt laat stormen waar hij
net te laat aankomt, terwijl hij in het echt
alleen een protestbrief heeft geschreven
en op zee was toen de lynchpartij zich af
speelde... soit.
Het is fijn dat er echt op locatie is gefilmd,
maar om nu als het verhaal zich in Vlissin-
gen afspeelt niet één shot van het echte
Vlissingen te gebruiken... Er zijn daar ze
ker nog wel plekken die prima als decor
hadden kunnen dienen. Maar nee, de
clichés worden ingezet: Veere wordt ge
bruikt als Vlissingen (zelfs als Maastricht),
Middelburg als Den Haag en Zierikzee als
Amsterdam.
Michiel de Ruyter was ontegenzeggelijk
een buitengewoon strateeg op het water.
Niet alle strategieën die hem in de film toe
bedeeld worden waren echter van zijn
hand. Of worden wat romantischer neerge
zet, zoals het laten droogvallen van de En
gels/Franse vloot tijdens de eerste slag bij
Schooneveld (7 juni 1673). De Ruyter
