Readies
Een haltopen gaskraan
Drs. C.N. Oranje uit Harderwijk stuurde
ons een brief naar aanleiding van het arti
kel van Lein J. Gilde over de stadsbrand in
Middelburg op 17 mei 1940 (De Wete, juli
2014). Het is een bekend fenomeen: tel
kens als deze traumatische gebeurtenis
aan de orde wordt gesteld, komen er weer
herinneringen naar boven. Dat is ook nu
het geval, met dit verschil dat de heer
Oranje zijn verhaal uit de tweede hand
heeft. Hij vertelt het relaas van zijn Harder-
wijkse plaatsgenoot, de thans 81-jarige
Pierre Baljers die als achtjarig jongetje
Middelburg gebombardeerd zag worden.
"Wij hadden onze intrek genomen in een
woning in de Jodengang, aan de rand van
Middelburg. Er was weliswaar een advies
van de autoriteiten om de stad te verlaten,
maar dat was door ons niet opgevolgd. We
waren met een groep van ongeveer tien
personen, onder wie een oom en een tan
te en diverse kinderen. Oom hield de be
richten bij en vond die vrijdag rond twaalf
uur de situatie zo gevaarlijk dat we de wo
ning verlieten en de Seisweg op vluchtten,
richting Grijpskerke. In een weiland onder
Grijpskerke gingen we liggen, wachten op
wat komen zou.
"De vliegtuigen kwamen niet over ons aan
vliegen, maar we zagen ze wel Middelburg
naderen. Toen ze hun bommen lieten val
len, gaf dat een geluid dat leek op het los
sen van steenkool uit een rechtop staande
laadbak. Toen de bommen eenmaal geval
len waren, was het een tijdje stil. We hoop
ten dat de vliegtuigen niet terug zouden
komen, maar die hoop bleek ijdel. Er kwam
een nieuwe aanvalsgolf, en toen nog een.
In totaal waren er vier of vijf van die aan
valsgolven, waarbij telkens zo'n vijf bom
menwerpers waren betrokken.
"Toen de laatste aanvalsgolf voorbij was en
de stilte die daarop volgde lang genoeg
had geduurd, keerden we terug naar Mid
delburg. Tegen vijven waren we terug in de
Jodengang. Daar was geen schade aange
richt."
Veerse gevallenen
In dezelfde juli-Wete besteedde Jan D. de
Voogd aandacht aan vijf oorlogsslacht
offers woonachtig of verblijvend in Veere.
Enige tijd nadat hij ons zijn bijdrage had
toegezonden bleek hem dat op 12 mei
1940 niet één maar twee Nederlandse mi
litairen door 'eigen vuur' om het leven zijn
gekomen. Op de website van de Stichting
Wings to Victory (Crash No. 594) staat na
melijk het volgende vermeld.
"Om 21.30 uur [12 mei 1940] verschenen
wederom enige Duitse vliegtuigen boven
Veere, welke door eigen vuurmiddelen als
mede door het twee-centimetergeschut
van het Vliegkamp en de Lumitr. onder
vuur werden genomen.
"Tijdens dit luchtalarm werden de serge
ant-majoor KMR J.G. Bosman en zeemili
cien V.M. Deen (Marinetroepen) gedood.
Beiden kwamen met twee andere militai
ren van het Vliegkamp Veere in snelloop
over het voetbalveld in de richting van de
stellingen en schuilnissen en gaven aan de
sommaties om te stoppen geen gehoor.
Daarna vuurden de wachten twee schoten
af waarbij beiden dodelijk werden getrof
fen. De daarop volgende dag werden bei
den met militaire eer om 12.00 uur op het
kerkhof van Veere ter aarde besteld."
Kees de Bree uit Grijpskerke was bevriend
met Nol van der Sluijs (1927-2011), een
broer van de Veerenaar Huib van der Sluijs
die in 1944 is omgekomen, en hij weet ons
