20
Het logo bij de rubriek 'Vadertje' in de num
mers van De Wete van januari 1991 t/m okto
ber 1995.
de actualiteit. De jaarlijkse berichten over
hoofdluis op de Nederlandse basisscholen
leverde een 'Vadertje' op over kabietertjes:
"Vroeger dacht men dat kinderen die lui
zen hadden, arm, vies en asociaal waren.
Inmiddels weten we beter: luizen zoeken
op hun speurtocht naar voedsel meestal
de schoonste hoofden op."2
De 'Vadertjes' werden ook steeds langer,
in het begin nog zo'n 250 woorden, de
laatste jaren soms wel meer dan driedui
zend woorden. Aan het eind van zijn loop
baan als bankmedewerker en daarna in
zijn pensioentijd kreeg Frans meer tijd voor
het maken van een 'Vadertje'.
Wat kunnen we met de 'Vadertjes'?
Een vraag is in hoeverre de uitspraken die
Jan Vader heeft opgetekend nog in ons lo
kale taalgebruik relevant zijn. We zeggen
niet: As je zoete geweest bin, krieg je van
mien 'n oude daelder tegen een kind. Of
wat dacht u van: Ie is zó slecht as de wegt
voor iemand die de moraal niet zo nauw
neemt. Van de uitdrukking Bie d'n dien, zit
'r zeker een poep overdwas als iemand
last had van buikkramp, kan ik me voor
stellen dat die nog wordt gebruikt. Toch zijn
de opgetekende uitdrukkingen van Jan Va
der samen met de toelichtingen die Frans
heeft gemaakt van grote heemkundige
waarde. Ze kleuren het beeld van het da
gelijks leven op Walcheren in de laatste
decennia van de negentiende en de eerste
decennia van de twintigste eeuw verder in
en geven ons daarmee inzicht in de oude
cultuur van ons heem.
Geen jubileum
Ik vind het jammer dat Frans is gestopt
met het schrijven van 'Vadertjes'. Hij heeft
twee soorten jubilea niet gehaald, namelijk
25 jaar lang 'Vadertje' schrijven voor De
Wete en het honderdste 'Vadertje' afleve
ren. De teller is blijven steken op 24 jaar
en 86 'Vadertjes'. In de tijd dat ik verbon
den was aan De Wete, heb ik het regelma
tig met Frans over de nog beschikbare uit
drukkingen van Jan Vader gehad. Frans
gaf dan elke keer aan nog enkele jaren
door te kunnen gaan en hij heeft woord
gehouden.
Maar we zijn Frans nog niet kwijt. Naast
'Vadertje' schreef hij namelijk ook regelma
tig 'op eigen titel' artikelen voor De Wete.
Ik hoop dat hij dit zal blijven doen. Daarom
deze oproep: Frans, blijf je grote heemkun
dige kennis met ons delen!
Leo Hollestelle
Een overzicht van alle 'Vadertjes' staat op
de website van de Heemkundige Kring
Walcheren: www.hkwalcheren.nl. Zoek op
'vadertje' en het overzicht verschijnt.
1. De Wete 2001, nr. 3, p. 34-36.
2. De Wete 2007, nr. 2, p. 37-39.
