4
snel de bijnaam janhagel kregen. De pisto
len en Italiaanse geweren waarover ze ver
der nog beschikten, waren vaak afdanker
tjes van de Wehrmacht. Ze mochten hun
wapen alleen gebruiken in bijzondere om
standigheden zoals gevaar voor eigen le
ven, actieve tegenstand of bij een vlucht
poging van een te arresteren persoon.
Hulppolitie
De Landwacht was - als hulppolitie - be
voegd de identiteit van personen te contro
leren, Nederlandse auto's aan te houden
en verdachte personen te arresteren. Die
controle was vooral bedoeld om onderdui
kers aan te houden.
Bij een achtervolging mochten landwach-
ters indien nodig huiszoeking doen in de
woning waarin iemand was gevlucht. Over
die huiszoekingen is nogal wat te doen ge
weest, omdat ze soms zonder uitdrukkelijk
bevel werden gedaan.
Het werk van een landwachter was niet
zonder gevaar. Medio augustus 1944 wa
ren er in heel Nederland al achttien van
deze lieden in gevecht met de ondergrond
se omgekomen. Op Walcheren liep een
landwachter minder risico: als rugdekking
lag er een sterk Duits garnizoen. Boven
dien was heel Zeeland Sperrgebiet- al het
in- en uitgaande verkeer werd gecontro
leerd - en een aantal anti-Duits gezinde
personen was de provincie uitgezet.
Onderstormleider Bierens
De Landwacht was georganiseerd in vijf
gewesten; Zeeland en Zuid-Holland vorm
den samen gewest I. Een gewest was on
derverdeeld in afdelingen en de afdelingen
weer in groepen. Het hoofdkwartier voor
Zeeland was gevestigd in Goes, met J.C.
Dekker in de functie van hoofdstormleider.
Onder hem ressorteerde de afdeling Wal
cheren/Noord-Beveland die geleid werd
door onderstormleider J.W. Bierens. Deze
was voordien werkzaam geweest bij de
politie, bij verzekeringsmaatschappijen, als
vertegenwoordiger bij een oliefirma en als
loonadministrateur.
Op 1 april 1944 werd Bierens commandant
van de Landwacht van Walcheren/Noord-
Beveland en ging f230,- per maand ver
dienen. Hij regelde de bewakingsdiensten,
huiszoekingen en patrouilles, waarbij hij
vaak zelf aanwezig was.
Op 15 maart 1944 werd de Landwacht in
Zeeland operationeel. Op Walcheren werd
de beroepslandwacht, onder leiding van
J.M. Emans, gelegerd op de Loskade en
de hulplandwacht betrok het gebouw Mer-
curius aan de Koepoortstraat 13 in Middel
burg. Op de gevel van het gebouw stond
met grote letters: Landwacht. De afdeling
was verdeeld in de groepen Souburg,
Westkapelle, Sint Laurens en Kortgene. De
keuze voor de locatie Koepoortstraat, te
genover de Ortskommandantur, was niet
toevallig: de schildwacht die daar toch al
stond kon mooi een oogje in het zeil hou
den.
Bierens in actie
Tabak en zwarte handel
Tijdens de oorlog was tabak gerantsoe
neerd. Veel rokers stapten daarom over op
gesmokkelde Belgische tabak. De Land
wacht kreeg daarover, en ook over zwarte
handel, nog weieens tips en stelde dan
een onderzoek in.
Op 3 juni 1944 fietste A.S. Janse door de
Stationsstraat. Hij werd aangehouden en in
zijn fietstas werden enkele kilo's Belgische
shag aangetroffen. Janse moest mee naar
