Terugblik Recreatie op Walcheren anno 2010 2010 Voorspellen is altijd moeilijk, zeker als het de toekomst betreft, zo sprak Wim Kan in een ver verleden. Desondanks proberen we allemaal de raadselen der toekomst bijtijds te voorzien. Ik meen dat de trends zoals ik die in 1998 voorzag goeddeels zijn doorgezet, zij het iets langzamer dan verwacht. De grote lijn echter was niet onjuist. Om te beginnen is de exploitatie op jaarbasis in plaats van op seizoens basis in de recreatiesector sterk toe genomen. Daarmee is zeker ook de kapitaalsintensiteit en dus bijna automa tisch de toestroom van meer kenniscompo- nenten toegenomen. De ketenvorming gaat iets langzamer, al blijf ik bij mijn voor spelling dat zij onafwendbaar is. Het is goed om naar de airline-industrie te kijken. Sales, kostenreductie, financieringsmodel len, risicobeheersing en vooral prijsverla ging voor de consument zullen de sleutel woorden zijn. Dan is schaalvergroting on omkeerbaar. Vakantieproduct Walcheren Walcheren is een prachtig schiereiland en zal in de vakantieproductie zeker een rol blijven spelen. Bedreigend is echter dat door de eerder genoemde factoren (keten vorming, et cetera) de topdienstverlening elders plaatsvindt. Dat geldt ook voor de beslissingen van en over de productie. Daardoor zullen de toeleveringsbedrijven in deze kapitaalsintensieve industrie in Zeeland onvoldoende bijdragen mogen le veren. Accountants, advocaten, notarissen et cetera zullen dus onvoldoende mee pro fiteren. Dit zijn trends die niet direct zicht baar zijn maar een ongelofelijke impact op het eiland hebben. Ik heb niet het gevoel dat die conclusie na mijn betoog in 1998 is getrokken. Ook in de ketens zelf zullen de hoogopgeleiden meegaan met het hoofd kantoor. Het voorbeeld hiervan in de pro vincie is het kantoor van de VVV, dat van Walcheren is verdwenen en naar Noord-Brabant is verhuisd. Hoedt u ervoor dat op Walcheren in de toekomst alleen de productie van primaire diensten overblijft. Kamperen bij de boer Wat ik onvoldoende voorzien heb, is de enorme groei van kampeerplaatsen op boerenbedrijven. Dit is in principe een tegendraadse trend, die niet uit de recrea tieve maar uit de agrarische ontwikkeling voortkwam. Binnen de plattelandsgemeen te Veere zijn het er inmiddels meer dan 2.500. Toch is het aantal overnachtingen op Walcheren de laatste jaren hooguit ge lijk gebleven. De vanzelfsprekende conclu sie is dat het aantal overnachtingen per eenheid (camper, caravan of tent met eventueel extra tentje) per jaar gemiddeld behoorlijk is gedaald. Bedenk daarbij dat deze daling heeft plaatsgehad ondanks het toevoegen van capaciteit in het lage prijs segment. Conclusie moet zijn dat er spra ke is van prijserosie ofwel van margever- lies. Als dan bovendien wordt vastgesteld dat het kampeerproduct geen groeimarkt is, dan ziet het beeld er minder goed uit voor de ondernemer met een enkele be drijfsvestiging. Het kamperen bij de boer is destijds be gonnen om de inkomsten van het boeren bedrijf op te krikken. Als deze trend door zet is er uiteindelijk geen grote positieve

Tijdschriftenbank Zeeland

de Wete | 2010 | | pagina 42